________________
प्रवान्यूडामा
પર याथुपाघिसंबंधात्परिकल्पितमात्मनि ॥ २०२ जीवत्वं न ततोऽन्यत्तु स्वरूपेण विलक्षणः।
શ્વ વામનો યુવા મિથ્યાશાનપુes૨૦રૂ I विनिवृत्तिर्भवेत्तस्य सम्यग्ज्ञानेन नान्यथा । ब्रह्मास्मैकत्वविज्ञानं सम्यग्ज्ञानं श्रुतेर्मतम् ॥२०४ ॥
કારણ કે બુદ્ધિરૂપ ઉપાધિન સંબંધથી જ આત્મામાં જીવપણાની કલ્પના થઈ છે, તે સિવાય બીજું કઈ કારણ જ નથી; કેમ કે જીવ પોતે સ્વરૂપથી વિલક્ષણ જ છે. મિથ્યાજ્ઞાનને લીધે જ પોતાના આત્માને બુદ્ધિ સાથે સંબંધ થયે છે. ઉત્તમ પ્રકારના જ્ઞાનથી તે સંબંધ દૂર થઈ શકે છે. બીજી કઈ રીતે નહિ; બ્રહ્મ અને આત્મા–એ બંને જુદા નથી; એક જ છે–આવું જ્ઞાન એ જ ઉત્તમ જ્ઞાન છે, આમ વેદનું માનવું છે. (“હું બ્રહ્મ જ છું, એવું જ્ઞાન થાય છે, ત્યારે જીવપણું નાશ પામે છેઅને પછી પોતે શુદ્ધ આત્મારૂપે પ્રકાશે છે.) - तदात्मानात्मानात्मनोः सम्यग्विवेकेनैव सिध्यति ।
ततो विवेकः कर्तव्यः प्रत्यगात्मासदात्मनोः ॥ २०५॥
એ જ્ઞાન આત્મા તથા અનાત્માને સારી રીતે વિવેક (પૃથક્કરણ) કરવાથી જ સિદ્ધ થાય છે, માટે એ વિવેક કરવું જોઈએ, જેથી આત્મા અને બ્રહ્મ એક જ છે, એમ સમજાય છે.
जलं पङ्कवदत्यन्तं पङ्कापाये जलं स्फुटम् । यथा भाति तथात्मापि दोषाभावे स्फुटप्रभः ॥ २० ॥
કાદવવાળું પાણી કાદવ દૂર થતાં જેમ ચેખું થઈ જાય છે, તેમ માયારૂપ દેષ દૂર થતાં આત્મા સ્કુટ પ્રભાવાળે થઈ પ્રકાશે છે.
