________________
૧૩૧.
વિવેચૂડામણિ न मे देहेन सम्बन्धो मेघेनेव विहायसः । अतः कुतो मे तधर्मा जाग्रत्स्वप्नसुषुप्तयः ॥ ५०१॥
જેમ આકાશને વાદળાંને સંબંધ નથી, તેમ મારે શરીર સાથે સંબંધ નથી, આથી એ શરીરના જાગ્રત, સ્વમ અને સુષુપ્તિ વગેરે ધર્મો મારામાં ક્યાંથી હોય ? उपाधिरायाति स एव गच्छति स एव कर्माणि करोति भुक्त। स एव जीर्यन्म्रियते सदाहं कुलाद्रिवनिश्चल एव संस्थितः ॥५०२॥
ઉપાધિ જ આવે છે અને જાય છે તેમ જ કર્મો કરે છે અને તેનાં ફળ પણ એ જ ભગવે છે; વળી એ જ ઘડપણ આવતાં મરે છે. હું તે મોટા પવતની જેમ સદા અચળ જ રહું છું. न मे प्रवृत्तिर्न च मे निवृत्तिः सदैकरूपस्य निरंशकस्य । एकात्मको यो निबिडो निरन्तरोव्योमेव पूर्णः स कथं नु चेष्टते ॥५०३ . હું તે સદા એકરસ અને અવયવ વિનાનો છું, તેથી હું કઈ કામ શરૂ કરતું નથી કે છેડી દેતો નથી. અરે! જે હમેશાં એક જ, વ્યાપક અને આકાશની જેમ દરેક ઠેકાણે ખીચોખીચ ભરેલ છે, તે કઈ જાતની ક્રિયા કેવી રીતે કરે? पुण्यानि पापानि निरिन्द्रियस्य निश्चेतसो निर्विकृतेनिराकृतेः। कुतो ममाखण्डसुखानुभूतेबूते ह्यनन्वागतमित्यपि श्रुतिः ॥ ५०४॥
હું તે ઇન્દ્રિય, ચિત્ત, વિકાર અને આકાર વગરને છું; તેમ જ મારું સ્વરૂપ અખંડ આનંદરૂપ છે, તે મને પાપ અને પુણ્ય કેમ હોઈ શકે? વેદ પણ “આત્માને પુણ્ય કે પાપ સાથે સંબંધ નથી” એમ જ કહે છે.'
૧ અનન્વાગત પુણેનાનક્વાતં વાવેન ! (પૃ- કારૂાર૨)
