Vyakhyan Sahitya Sangraha Part 01

SR No.: 006061
Original Sutra Author: N/A
Author: Vinayvijay
Publisher: Devji Damji Sheth
Publication Year: 1915
Total Pages: 628
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 51

પરિષ્ઠ
અહં ભકિત-અધિકાર
-~~-str e tty - te:- ૪ - ભૂમિ, તેમના શરીર રૂપી દિરમાં પ્રવાસ કરી રહેલી મહાસં યમની રાજુલમીને કડા કરવા માટે મરકત મણિઓથી બાંધેલી ભૂમિની શોભાને ધારણ કરે છે. ૮,
સારાંશ-આ લેથી કવિ પ્રભુના કેશને અને ખભાને એક રમણીય ઉભેક્ષા કરી વર્ણવે છે. જેમ કે મહારાજાની રાણુને કીડા કરવા માટે તેના અંતઃપુરના મંદિરમાં મણિમય ભૂમિકા (એટલી બાંધવામાં આવે છે, તેમ અહિં કવિ વર્ણવે છે કે, પ્રભુએ ગ્રહણ કરેલ મહાન સંયમની રાજલક્ષ્મી કે જે પ્રભુના શરીર રૂપી મંદિરમાં વાસ કરીને રહેલી છે. તેણુને ક્રીડા કરવા માટે પ્રભુના કેશ રૂપી મરકત મણિઓથી ખભા રૂપી ભૂમિકા બાંધવામાં આવેલી છે. કેશને વર્ણ શ્યામ હોવાથી તેને મરકતમણિ સાથે અને ખભા વજસંહન નારાચવાળા હોવાથી તેને ભૂમિકાઓટલાની સાથે સરખાવ્યા છે,
अर्हद् भक्ति-आधिकार,
છે. આ પુસ્તકને આરંભ કરતાં શ્રો અદ્દ ભગવાનની ભક્તિનો અધિકાર શરૂ" asફા.આતમાં મુકો અમેને ઠીક લાગે છે અને તે સર્વ સુજ્ઞ પુરૂને પણ
ગ્ય જ લાગશે. કારણ કે મંગળમાં શ્રી અહંતુ ભગવાન કે જે, આપણું પરમ દેવત છે, તેમનું પ્રાથમિક શમરણ કરવું તે હિતરૂપ છે. જગના મનુષ્ય સ્ત્રી, ધન, પુત્ર વગેરે અનેક નશ્વર સ્થાવર જંગમ પદાર્થોની ભકિત કરે છે, પરંતુ તેની ભકિતનું ફળ નાશવાળું છે અને શ્રી અર્હદ્દ ભગવાનની ભકિતનું ફળ સર્વોત્તમ છે, તેનું અપૂર્વ ૌરવ સમજાવા સારૂ તથા તેવા વીતરાગોની ભકિત શા વાતે કરવી? તે જણાવવા સારૂ આ અધિકારને આરંભ કરવામાં આવે છે.
પૂજાના પાંચ પ્રકારનું સ્વરૂપ,
+अनुष्टुप. पुष्पाचर्चा तदाज्ञा च, तव्यपरिरक्षणम् । ।
વસંવાસ્તીવિત્ર ૨, મત્તિક વંવિધા નિને તે છે. +श्लोके षष्ठं गुरु शेयं सर्वत्र लघु पंचमम् । द्विचतुष्पादयोर्हस्वं सप्तम दौर्षमन्ययोः ।
અનુષ્ટ્રપ- ક-માં એક પાદ ૮ અક્ષરનું હોય છે અને તેવા ૪ પાદ મલી ૩૨ અક્ષરને તે છંદ છે. તેમાં ચારેય ચરણમાં ૬ છે અક્ષર દીર્ધ અને પાંચમે અક્ષર હરવ અને ૨ જ તથા ૪ થા પાદમાં ૭ મે અક્ષર હવ અને પહેલા તથા ૩ જા પાદમાં ૭ મે અક્ષર દીર્ધ આવે છે.