________________
૧૦
વ્યાખ્યાન સાહિત્ય સંગ્રહ.
મનહર
સુણી ભૃંગ કેરા શબ્દ કીડ પ્રીટ ભૃંગ થયા, લાહકા વિકાર ગયા પારસ પરસથી, કુલકે સ ંજોગ તિલ તેલ હુ ભયા ફુલેલ, તરૂ ભયે ચ'દન સુવાસકે ફરસથી; મુક્તફલ સ્વાતકે ઉદક ભયેા સીપ સમ, કાષ્ટ હુ પાષાણુ જુ` સૈલેદ્યક સરસથી; ચિદાન દ આતમા પ્રમાત્મા સ્વરૂપ થયે, અવસર પાય ભેદ જ્ઞાન કે દરસથી. છાંડૐ કુસંગતિ સુસ’ગથી સનેડુ કીજે, ગુણુ ગ્રહિ લીજે અવગુણ દૃષ્ટિ ટાર કે; ભેદ જ્ઞાન પાય ચૈઞ જ્વાલા કરિ ભિન્ન કીજે, કનક ઉપલકુ વિવેક ખાર ડારકે; જ્ઞાની જો મિલેતા જ્ઞાન ધ્યાન કે વિચાર કીજે, મિલે જો અજ્ઞાની તે રહિજે માન ધાર; ચિદ્યાનંદ તત્વ ચેદ્ધિ આતમ વિચાર કીજે, અતર સકલ પરમાદ ભાવ ડાર કે,
તૃતીય
૨૬
૨૭
એક સત્સ`ગના સબંધમાં ચતુરાઇવાળી વાર્તા.
પારસ પરસ્યા છતાં લાખ ડજ રહ્યું
એક સમય અકમર્ શાહુ રાજપાટીકા ફરવા છડી સ્વારીએ પધાર્યાં હતા, ત્યાંથી પાછા ફરતાં પુનઃ શહેરના ચાકમાં આવી પહેાંચ્યા, તે વખતે એક ડોશી પાતાના હાથમાં એક તરવાર પકડી ઉભી રહેતી હતી અને પોતાના સાથેના માણસા પણ બીજા હથિયારો લઇ ઉભાં હતાં, તે તરફ અકબરશાહની દ્રષ્ટિ જઈ પડી. તેથી વિસ્મયકારી બનાવ જોઇ તે રાશીની નજીક જઈ પૂછ્યુ કે “ માઇ તરવારને ગ્રહણ કરી ચાક બજારમાં શા કારણથી ઉભાં છે? અને આ સાથેના માણસે પણ શસ્ત્રધારી છે તે પણ તમારા જ છે ?” તે સાંભળી ડોશી બેલી કે “નેક નામદાર? આ તરવારને વેચવાના ઇરાદે અહીંયાં ઉભી છું અને આ માસે પાસે જે શસ્ત્ર છે તે પણ વેચવાનાં જ છે, તે સાંભળી શાહે કહ્યું “ જોઊ તે તરવાર કેવી છે?” આ પ્રમાણે શાહનું વચન સાંભળતાં ડોશી પેાતાના હાથમાંની તરવાર શાહને આપી. જ્યારે તે તરવારને
* ખીરબલ બાદશાહ,