________________
વ્યાખ્યાન સાહિત્ય સંગ્રહ.
गुणिनां स्वल्पदोषोऽपि महान्
(ગુણી પુરૂષાના નાના દોષ પણ મહાન ગણાય છે. ) ગુણિના સ્વપ દાષ પણ ગ્રહણ કરવા સહેલા છે પરતુ તેના મેાટા ગુણા ગ્રહુણુ કરી શકાતા નથી. शार्दूलविक्रीडित.
}
दोषः सर्वगुणाकरस्य महतो दैवानुरोधात्कचि द्यातो यद्यपि चन्द्रलाञ्छनसमस्तं द्रष्टुमन्धोऽध्यलम् । द्रष्ट्वाप्नोति न तावदस्य पदवीमिदोः कलङ्कं जगत्, विश्वं पश्यति तत्प्रभाप्रकटिताङ्कको ऽप्यगात्तत्पदम् ॥ १ ॥
સર્વ ગુણાની ખાણુરૂપ એવા મડાટા પુરૂષને કદિ દૈવના ખળથી ચંદ્રના કલ”કની જેમ ઢોષ પ્રાપ્ત થાય તે વખતે ને કે તેના સપૂર્ણ લાંછનને અન્ય મનુષ્ય પણ જોઇ ( જાણી ) શકે છે. તાપણુ તેને દેખીને કાઈ તની પદવીને પામી શકતુ' નથી પરંતુ તેની કાન્તિથી પ્રગટ થયેલા જગતને મનુષ્ય જોઇ શકે છે એટલે શું કોઈ મનુષ્ય સર્જનના પદને પામી શકે છે ? અર્થાત્ કે નહિં ત્યાં ચન્દ્રનું દૃષ્ટા ન્ત આપે છે કે—ચન્દ્રના સમ્પૂર્ણ લાગ્છનને અન્ય મનુષ્ય પણ જોઇ ( જાણી ; શકે છે પણ તે લાંચ્છનને દેખી જગત્ ( જનસમાજ ) તેની પદવીને પામી શકતું નથી, પર'તુ તે લાંછિત ચન્દ્રમાની કાન્તિથી પ્રગટ દેખાતા સમગ્ર જગત્ત્ને તે જનસમાજ જોઈ શકે છે. તે શુ' કાઇ મનુષ્ય તે ચન્દ્રના અધિકારને પામી શકે તેમ છે ? અર્થાત્ કે નહિ”—તદ્વંત ૧
अङ्गीकृतं पालयेत्.
સ્વીકાર કરેલ મનુષ્યનું પાલન
પ્રા.
(૧-૨)
गुरुआ न गणन्ति गुणे पडिवनं निगुणंपि पालान्त | अफला सफला वि तरु गिरिणा सीसेण वृज्झन्ति ॥ १ ॥
૧ અહીં અધ શબ્દ અજ્ઞાની વાચક છે, ચંદ્ર પક્ષમાં પણ સામાન્ય રીતે ખાળ ગાવાળ (ગા
પાળ=ભરવાડ ) જનવાચક છે, તેથી અહીં અધ શબ્દને અતિશયાક્તિમાં વાપર્યો છે.
* આત્માનું શાસન.
