________________
ક્યાંય બીજે તો નથી જતો ને? એની તે સાવધાની રાખી. બસ આ જ પ્રમાણે વહુના વિષયમાં કરવું હતું. તારે એને પિયર મોકલવાની હતી પરંતુ ત્યાંથી શીખેલી ખોટી શિક્ષા એના દિલો-દિમાગમાં ફીટ ન થઈ જાય એનું ધ્યાન તારે રાખવાનું હતું. તારે એને બહાર મોકલવી હતી પણ બહાર જઈને ખરાબ લોકોની સાથે સંબંધ તો નથી કરી રહી, એનું ધ્યાન તારે રાખવું જોઈતું હતું. ત્યારે તુ સાચા અર્થમાં સાસુમાંથી માઁ બની શકત પરંતુ તે તો એની ઉપર બધું જ નિયંત્રણ રાખી દીધું. તારો આશય સારો હતો પરંતુ પદ્ધતિ એકદમ ખોટી હતી. ફળ સ્વરૂપ તારો દિકરો પણ તારા હાથમાંથી જતો રહ્યો. સુષમા સાચે જ હવે મને મારી ભૂલનો અહેસાસ થવા લાગ્યો છે. હવે મને લાગે છે કે ભૂલ ખુશબૂની નહી પણ મારી છે. હવે હું શું કરું? ખુશબૂના દિલમાં મારા પ્રત્યે પારકાપણાની ભાવના બેસી ગઈ છે. એને કેવી રીતે દૂર કરું? જયણા સગાઈ પછી એકવાર ખુશબૂએ મને કહ્યું પણ હતું કે, “મમ્મીજી હું તમારા ઘરમાં તમારી દિકરી બનીને રહેવા માંગું છું. મારી કોશિશ તો એજ રહેશે કે મારા આવ્યા પછી તમને ક્યારેય પણ ડૉલીની યાદ ન આવે.” પરંતુ મારા નિયંત્રણોએ એના બધા અરમાનોને ચૂર-ચૂર કરી દીધા. જયણાઃ સુષમાં તને પોતાની ભૂલનો અહેસાસ થઈ ગયો છે એજ બહુ મોટી વાત છે. સુષમા, જે વ્યક્તિથી આપણને અપેક્ષા નથી હોતી એ જો આપણને થોડો પ્રેમ આપે તો આપણને વધારે આનંદ આવે છે. ભાઈ, બહેન, મૉ, સહેલી ત્યાં સુધી કે પતિનો અઢળક પ્રેમ મેળવ્યા પછી પણ જો વહુને સાસુનો થોડો પણ પ્રેમ મળી જાય તો એની ખુશીનો પાર નથી રહેતો. પછી તો એ જ્યાં જાય છે ત્યાં પોતાની સાસુમૉની જ પ્રશંસા કરે છે. એવી સ્થિતિમાં દિકરો પણ માઁ ના ચરણોમાં જ રહે છે.
સાસરીયામાં વહુ માટે પતિથી પણ વધારે સાસુ ઉપયોગી બને છે. પરંતુ આ વાત સમજવામાં આજકાલની સાસુઓ માર ખાઈ જાય છે, સાસુઓ દિકરી સાથે તો દિલથી વ્યવહાર કરે છે અને વહુની સાથે વ્યવહાર રાખવામાં દિમાગનો ઉપયોગ કરે છે. તે એ નથી વિચારતી કે દિકરીઓ તો એક દિવસ આપણને છોડીને સાસરે ચાલી જશે અને આપણે પૂરી જિંદગી વહુની પાસે જ ગુજારવાની છે. માટે જો તેઓ વહુની સાથે પણ દિલથી વ્યવહાર કરે તો એમનું ઘર ખુશીઓથી ભરાઈ જશે. સુષમા જયણા ! આ દિલ અને દિમાગનો વ્યવહાર હું કંઈ સમજી નહીં. જયણાઃ સુષમા! હું તને એક દષ્ટાંતથી સમજાવું છું, તને જલ્દી સમજમાં આવી જશે. બે સહેલીઓ મળી. એકે પૂછ્યું, “દિકરાના નવા-નવા લગ્ન થયા છે વહુ કેવી છે?” વહુનું નામ સાંભળતાં જ ચહેરો બગાડતાં બીજી સહેલીએ પોતાની વાત શરૂ કરી, “હે ભગવાન, કોણ જાણે કેવા કર્મ કર્યા છે