Page Text
________________
05 સામાયિક વૈ સામાયિક એટલે શું ? ૪૮ મિનિટ સુધી મન, વચન અને કાયાને સમભાવમાં રાખવું, આનાથી સમતાની પ્રાપ્તિ થાય છે અને અનંત કર્મોનો નાશ થાય છે. સામાયિકના કેટલા પ્રકાર છે? સામાયિકના ચાર પ્રકાર છે. ૧. શ્રત સામાયિક - ઈરિયાવહિયં કરીને જ્યાં સુધી વ્યાખ્યાન વગેરેમાં જિનવાણીનું શ્રવણ
કરીએ છીએ તે શ્રુત સામાયિક છે. ૨. સમકિત સામાયિક - સુદેવ-સુગુરૂ-સુધર્મ ઉપર શ્રદ્ધા રાખવી. આ સમકિત સામાયિક છે.
સમ્યક્ત્વ સામાયિક લઈને જીવ પરલોકથી આવી શકે છે. ૩. દેશવિરતિ સામાયિક - વર્તમાનમાં શ્રાવક જે “કરેમિ ભંતે'ના ઉચ્ચાર પૂર્વક ૪૮ મિનિટનું
સામાયિક કરે છે તે દેશવિરતિ સામાયિક છે. વ્રતધારી શ્રાવક બનવું તે દેશવિરતિ સામાયિક છે. (આ ચેપ્ટરમાં મુખ્યત્વે આ સામાયિકની
વિચારણા કરવામાં આવી છે.) ૪. સર્વવિરતિ સામાયિક - ચારિત્ર ગ્રહણ કરવું તે સર્વવિરતિ સામાયિક છે. સામાજિક કોણ કરી શકે? પ્રભુએ બતાવ્યું છે કે ૮ વર્ષ પહેલા જીવને સામાયિકનું પરિણામ પ્રાપ્ત થતું નથી. માટે આઠ વર્ષના બાળકથી લઈને જીવનના અંત સમય સુધી બધા વ્યક્તિ સામાયિક કરી શકે છે. આઠ વર્ષ પહેલા પણ સંસ્કાર હેતુ બાળકને સામાયિક કરી શકાય. સામાયિક ક્યાં બેસીને કરવી જોઈએ ? બની શકે ત્યાં સુધી સામાયિક પૌષધશાળામાં કરવી જોઈએ અને જો ઘરમાં કરવી હોય તો એકાંત સ્થાનમાં બેસીને કરવી જોઈએ. બધા જ ઘરોમાં આરાધના કરવા માટે અલગ રૂમ હોવો જોઈએ. સામાયિક ક્યારે કરવી? ચોવીસ કલાકમાં જ્યારે તમારું ચિત્ત શાંત, પ્રશાંત, વિક્ષેપ રહિત હોય ત્યારે સામાયિક કરી શકાય. એક સાથે કેટલી સામાયિક કરવી? આની કોઈ સીમા નથી. પૂરા દિવસમાં જેટલી વધારે સામાયિક કરો તેટલો વધારે લાભ થાય છે. એક સાથે વગર પાર્ય ત્રણ સામાયિક કરી શકીએ. પછી ચોથી સામાયિક લેવી હોય તો સામાયિક પારીને ફરીથી લેવી જોઈએ. એક સાથે ત્રણ, છ અથવા દશ સામાયિક “અન્ન ભંતે” દેશાવગાસિકના પચ્ચખાણથી ઉચ્ચરી શકાય. સામાચિક કેવી કરવી? બધા ઉપકરણોને સાથે લઈને, મન-વચન-કાયાના ૩૨ દોષોને ટાળીને આત્માને સમભાવમાં રાખીને સામાયિક કરવી.
| SR No. | 006048 |
| Book Title | Jainism Course Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Maniprabhashreeji |
| Publisher | Adinath Rajendra Jain Shwetambara Pedhi |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |