________________
લેવું એનું નામ ચોરી. જે વસ્તુ પર બીજાનો અધિકાર હોય, પછી એ વસ્તુ ભલેને તણખલા જેવી કેમ ન હોય. એના માલિકની રજા વગર -ચોરી કરવાના આશયથી લેવી એને ચોરી કહે છે. સ્થૂળ ચોરીનો અર્થ છે - દુનિયામાં, રાજ્યમાં, સમાજમાં, જેને ચોરી માનવામાં આવે છે - એ ચોરી કહેવાય છે. જેમ કે - - કોઈને ચોરી કરવા માટે પ્રેરિત કરવો, બીજાં દ્વારા પ્રેરણા કરાવવી, ચોરીના
કાર્યમાં સહમતિ આપવી એ ચોરી જ છે. - ચોરીનો માલ ખરીદવો, લેવો, રાખવો, એ પણ ચોરી જ છે. - દેશના આયાત-નિકાસના કાનૂનોનું ઉલ્લંઘન કરવું, ચોરીમાં ભાગ લેવો, એ
ચોરી જ છે. ખોટાં માપતોલ - ખોટાં ત્રાજવાં વગેરેથી ચીજવસ્તુની લેણાદેણી કરવી, એ
ચોરીનો એક પ્રકાર જ મનાય છે. - અસલ વસ્તુની નકલ કરીને વેચવી - જેમ કે કપડું હોય આપણા દેશનું અને છાપ
લગાડવી જાપાનની - આ બધા જ ચોરીના પ્રકારો છે.
૪. મૈથુન-પરસ્ત્રીગમનઃસ્ત્રીપુરુષની રતિક્રિયામાં મૈથુન’ શબ્દ રૂઢ થઈ ગયો છે. સ્વત્રી સાથે મૈથુન સેવન - પરસ્ત્રીની સાથે મૈથુન સેવન એ ચોથું અવ્રત છે. આ અવ્રતમાં બીજી વાતો સમજી લો. - કન્યાદાનના ફળની ઇચ્છાથી અથવા સ્નેહસંબંધથી અન્ય સંતતિનાં લગ્ન વગેરે
કરાવવાં.
કોઈ બીજા પુરુષે થોડા સમય માટે પૈસા આપીને રાખેલી વેશ્યા વગેરે સ્ત્રીનો એ આ સમયમાં ઉપભોગ કરવો. - વેશ્યા, વિરહિણી સ્ત્રી, અનાથ સ્ત્રી, જે અન્ય કોઈ પુરુષને આધીન ન હોય,
એનો ઉપભોગ કરવો તે પણ મૈથુનનું અવ્રત છે. - સૃષ્ટિવિરુદ્ધ રતિક્રિયા કરવી. - વારંવાર કામેચ્છાનું ઉદ્દીપન કરવું - આ બધા મૈથુનના જ પ્રકારો છે.
૫. પરિગ્રહઃ આ પાંચમું અવ્રત છે. આમ તો પરિગ્રહનો અર્થ “મૂચ્છ કરવામાં આવે છે. 'તત્વાર્થસૂત્રમાં મૂચ્છ' અર્થ કરવામાં આવ્યો છે, પરંતુ પ્રશમરતિમાં રતિ-એરતિ અર્થ કરવામાં આવ્યો છે. રતિ એટલે ખુશી, અરતિ એટલે નારાજી, જે મનુષ્ય ધનધાન્ય, સોના-ચાંદી, ઝવેરાત, ઘર-દુકાન-જમીન વગેરે સ્થાવર-જંગમ સંપત્તિમાં મૂચ્છી (આસક્તિ) રાખે છે, તેને પ્રત્યેક પળ, પ્રત્યેક ક્ષણ રતિ-અરતિ થતી જ રહે છે. - આ જ પરિગ્રહ છે.
[ આસવ ભાવના
૧૦૩]