________________
૧૮
શ્રી સંવેગ રંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલું જે યજ્ઞથી મરેલા સ્વર્ગમાં જાય છે, તે સ્વર્ગના અભિલાષી એવા સ્વજનસંબંધીઓને તેમાં હેમવા યોગ્ય ગણાય. (૨૨૭) અથવા પ્રચંડ પાખંડના જુમાં પડેલા ભદ્રિક લોકોને એમાં શું દોષ છે ? આ વિષયમાં વેદના પાઠકે અપરાધી છે. (૨૨૮) તેથી જે , પાપિષ્ઠ અતિ દુષ્ટ પ્રવૃત્તિવાળા આ ઉપાધ્યાયને હણું, તે યજ્ઞ નિમિત્તે લાવેલા આ ઘડાઓ જીવતા રહે (૨૨૯) એમ વિચારીને તેણે કઠોર ખરીઓના પ્રહારથી તને છાતીમાં એ રીતે પ્રહાર કર્યા, કે જેથી તું તુર્ત પ્રાણમુક્ત થ. (૨૩૦) અને અતિ વધી ગયેલી હિંસાની અભિલાષાને વશ બાંધેલા અતિ પાપથી પહેલી નરકમાં ઘટાલય નામના (અથવા નારકોને ઉત્પન્ન થવાનું ઘડા જેવું સ્થાન, ત્યાં) નરકાવાસમાં તું નારક થ. (૨૩૧) જ્યારે મુહૂર્ત માત્રમાં છ પ્રકારની પર્યાપ્તિથી ત્યાં તું પૂર્ણ (પ્રગટ) શરીરવાળો થયે, ત્યારે કિલકિલાટ શબ્દને કરતા અત્યન્ત નિર્દય, મહાક્રૂર, બિભત્સ રૂપવાળા અને ભયાનક, એવા પરમાધામી દે શીધ્ર ત્યાં આવ્યા. (૨૩૨-૨૩૩) અને અરે ! “દુઃખ ભગવતો તું વજની ઘડીમાં શા માટે રહ્યો છે? બહાર નીકળ!”—એમ કહીને વકુશ (વાના સાણસા) દ્વારા તારા, શરીરને ખેંચી કાઢયું. (૨૩૪) તે પછી કરુણ સ્વરથી ચીસ પાડતા (રડતા) તારા શરીરને તેઓએ તીક્ષ્ણ કાપણીથી સૂક્ષ્મ ટૂકડા થાય તેમ કાપ્યું. (૨૩૫) અતિ સૂક્ષમ ખંડે કરવા છતાં પુનઃ (સૂત= ) પારાની જેમ શરીર મળી જતાં, ભયથી કંપતા અને નાસતા તને તેઓએ સહસા પકડ્યો. (૨૩૬) તે પછી ન ઈચ્છતા પણ તેને પકાવવા માટે નીચે સળગતા આકરા અગ્નિવાળી વજાની કુંભિમાં બળાત્કારે નાંખે. (૨૩૭) અને ત્યાં બળતા શરીરવાળે, તૃષાથી અત્યંત પરાભવ પામેલે તું તેઓની આગળ વિરસ શબ્દોથી કહેવા લાગ્યું કેતમે જ માતા, પિતા, ભાઈ, સ્વજને, બંધુર અને સ્વામી છો, તમે મારું શરણ અને (ત્રાણ= રક્ષણ છે અને તમે જ મારા દેવ છે. (૨૩૮-ર૩૯) માટે એક ક્ષણ મને છેડે અને હવે પ્રસાદ કરી શીતલ પાછું એ ! તે એમ કહ્યું, ત્યારે મધુર વાણીથી તેઓ બોલ્યા કે-અરે! વાકું ભિના મધ્યમાંથી કાઢીને આ બીચારાને શીતળ પાણી પાઓ! ત્યારે બીજા (પરમાધામીઓ) “તહત્તિ” સ્વીકારીને તપેલાં તરવું (કલાઈ), ત્રાંબુ અને સીસું, તેના રસથી ભરેલા પાત્રને લઈને “ઠંડુ છે” એમ બોલતા તે મહાપાપીઓએ તને પાયું. (૨૪૦ થી ૨૪૨) ત્યારે અગ્નિતુલ્ય તેનાથી બળતા અને તેથી ડોકને ફેરવતા, અનિ
છતા, પણ તારા મુખને સાણસાથી ખેલીને તે રસને ગળા સુધી રેડ્યો (પાય), પછી તે રસથી ઉકળતા સર્વ શરીરવાળે અને મૂર્છાથી બંધ થયેલાં નેત્રોવાળે, તું “ધસ” દઈને પૃથ્વી ઉપર પડ્યો. (૨૪૩-૨૪૪) પુનઃ ક્ષણ પછી ચૈતન્યને પામેલ “અસિ વનમાં ઠંડી છે (માટે ત્યાં જાઉં)”—એવા સંકલ્પવાળો તું ત્યાં ગયે. ત્યાં પણ નીચે પડતાં તે વૃક્ષનાં (પત્ર નષ્ણતુલ્ય હોવાથી તે) પાંદડાં રૂપી ખગેથી તું છેદા. (૨૪૫) વળી પણ ત્યાંથી (તેને) તેઓએ ઉછળતા તરંગોથી વ્યાપ્ત, આવર્તાવાળી અને પ્રજ્વલિત અગ્નિ સરખી, એવી વિતરણ નદીના પાણીમાં નાખે. (૨૪૬) ત્યાં પણ વિજળીના જેવા