________________
બળે જીવ પિતાનું શાશ્વત શુદ્ધ ચૈતન્યસ્વરૂપે પ્રગટ કરીને સચ્ચિદાનંદમય બની શકે છે, સર્વ દુખોની સાર્વદિક મુક્તિ મેળવી શકે છે અને જ્યાં સુધી એ ન મળે, ત્યાં સુધી સંસારમાં પણ બાહા-અત્યંતર સુખ સામગ્રી પ્રાપ્ત કરે છે. શરત માત્ર એટલી છે કે-તે માટે શ્રી જિનેશ્વરદેવની શરણાગતિ સ્વીકારી તેઓશ્રીની આજ્ઞાનું યથાયોગ્ય પાલન કરવું જોઈએ !
જડ-ચેતનરને અને તેને ઉપકાર- - બહુરત્ના વસુંધરા” એ ઉક્તિ પ્રમાણે આ પૃથ્વી રાની ખાણ છે. તે રત્નો આ ધર્મના પ્રભાવે જ પ્રગટ થાય છે. જેમ હીરા-માણેક-સુવર્ણ વગેરે જડરને બાહ્ય જીવનની સામગ્રી છે, તેમ શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ ભગવંતો, સંતે, મહાસતી, વગેરે ચૈતન્યરત્ન આત્મજીવન માટેની સામગ્રી છે. બન્ને પ્રકારનાં રત્ન એ ધર્મના પ્રભાવે સદા પાકતાં–પ્રગટ થતાં હોય છે. ધર્મને વિશ્વ પ્રત્યે એ જ મહા ઉપકાર છે.
ચૈતન્યરનેમાં શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ ભગવંતે ઉત્તમ છે. તેના આલંબનથી-આરા ધનાથી અન્ય જીવ સ્વ–પરકલ્યાણ સાધી શકે છે. શ્રી પંચપરમેષ્ઠિ ભગવતેમાં પણ શ્રી અરિહંતદેવ સર્વેકૃષ્ટ રત્ન છે. તેઓનું સામ્રાજ્ય ત્રણે કાળમાં ત્રણેય લેકમાં સર્વ જીવોના હિતાર્થે સદા જયવંતુ વર્તે છે.
આ રત્નો ભૂતકાળ અનતાં પ્રગટ થયાં હતાં, આજે પ્રગટ થઈ રહ્યાં છેવિદ્યમાન છે અને ભવિષ્યમાં અનંતાં પ્રગટ થશે, કે જેનો આશ્રય સ્વીકારીને ભવ્ય છે સંસાર સમુદ્રથી પાર ઉતરી શાશ્વત સુખને પામ્યા છે, પામે છે અને પામશે,
માણસ મનુષ્યભવને, સુખ સામગ્રીને, કે જે કંઈ જ્ઞાનપ્રકાશને પામ્યો છે, તે બધે ઉપકાર એ ચૈતન્યરત્નોને છે, તેથી તેઓ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા પ્રગટાવવાપૂર્વક આત્મવિકાસ કરવાને પરમ ઉપાય તેઓના ઉપકારને જાણીને તેનું પુનઃ પુનઃ સ્મરણ કરી અનુમોદના કરવી તે છે.
પૂજ્યપાદ સવ આચાર્ય શ્રી વિજયમને હરસૂરીશ્વરજી મહારાજ પણ વર્તમાનકાળના એક ચૈતન્યરત્ન હતા, તેથી તેઓના જીવનને ઓળખાવવાને અને ઉપકારોને યાદ કરવાને આ અ૯પ પ્રયાસ એક સ્વ-પર કલ્યાણને પ્રયાસ લેખાશે.
ગુણવાનોના ગુણ ગાવામાં પણ ગ્યતા જોઈએ છે, વિશિષ્ટ ગ્યતાને પામેલા જી જ ગુણવાનેના ગુણેને યથાર્થરૂપે ઓળખી કે આલેખી શકે છે. તે પણ “શુમે થોરાત્તિ ચાનીયમ્”—એ નીતિને અનુસરીને અહીં લેશ પ્રયત્ન કર્યો છે.
જન્મ વગેરે પ્રાથમિક અવસ્થાને પરિચયપૂજ્ય મારા ઉપકારી આ. ગુરુદેવ શ્રી વિજયમનહરસૂરીશ્વરજી મહારાજને જન્મ