Page Text
________________
અતિ-તિ પાપસ્થાનક અને ક્ષુલ્લકમુનિના પ્રાધ
૩૫૧
ઉપાધ્યાયે કહ્યું કે અરે પાપી! આવું અકાર્ય કરીને હજી પણ તુ' ઘેર આવે છે ? મારી નજરથી દૂર થા, તને ભણાવવાથી સયુ`'. (૬૨૬૨-૬૩) વજ્રપાત જેવા આ દુઃસહુ આળને સાંભળી અતિ ખેદને પામેલેા ( પાડાં॰ સે વિ'તિક॰ ) તે અગષિ` આ પ્રમાણે વિચારવા લાગ્યા કે–(૬૨૬૪) હૈ પાપી જીવ ! પૂભવે આવા પ્રકારનુ કાઈ પણ કમ તે કયુ (હશે), કે જેથી આ અતિ દુઃસહ સકટ આવી પડયુ.. (૬૨૬૫) એમ સવેગને પામેલેા તે (પૂર્વ) ઘણા ભવા સુધી પાળેલા ચારિત્રનુ સ્મરણ કરીને અને (જાતિસ્મરણ પામીને) શુભ ધ્યાનથી કર્માંને હણીને કેવળજ્ઞાન રૂપ લક્ષ્મીને પામ્યા (૬૨૬૬) તથા દેવે। તથા મનુષ્યએ તેને પૂજ્ગ્યા. પુનઃ રુદ્રને તે જ દેવાએ પાપી તથા અભ્યાખ્યાન દેનારે’-એમ સત્ર ઘણેા નિંદ્યો. (૬૨૬૭) એ સાંભળીને ભે। ક્ષપક ! તું પણ અભ્યાધ્યાનથી વિરતિ કર, કે જેથી ઇચ્છિત ‘ગુણની' સિદ્ધિમાં હેતુભૂત સમાધિને શીઘ્ર પામે. (૬૨૬૮) (તાવ=) અહીં સુધી આ તેરમું પાપસ્થાનક લેશથી જણાવ્યું. હવે અરતિ– રતિ નામનું ચૌદમુ. પાપસ્થાનક જણાવુ છુ. (૬૨૬૯)
થાય,
૧૪. અનુશાસ્તિના પહેલા અઢારપાપસ્થાનકદ્વારમાંચૌદમુ અતિ-તિ પાપસ્થાનક-અરતિ અને રતિ અને વડે એક જ પાપસ્થાનક કહેલું છે, કારણ કે-તે તે વિષયમાં ઉપચાર (કલ્પના વિશેષથી અરતિ પણ રિત અને રિત પણ અતિ ( થાય છે. ) (૬૨૭૦) જેમ કે-પુ'મ વિનાના (કાઁશ ) પડખાથી વસ્ત્રને પહેરતાં જે અરતિ તે જ પુ`મવાળા ( સુંવાળા) પડખાથી તેને પહેરતાં તિ થાય છે. (૬૨૭૧)તથા પુમવાળા સુવાળા પડખાથી વસને પહેરતાં જે રતિ થાય, તે બીજા પડખેથી તેને પહેરતાં અતિ થાય છે. (૬૨૭૨) તથા જેમ ઇચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિ ન થતાં જે અરિત થાય છે. તે જ અતિ તેની પ્રાપ્તિ થતાં રતિરૂપે પરિણમે છે. (૬૨૭૩) તથા 'અહીં' તે પ્રસ્તુત વસ્તુની પ્રાપ્તિથી જે રતિ થાય છે, તે જ તે વસ્તુને નાશ થતાં અરતિપણે પરિણમે છે, (૬૨૭૪) અથવા ( કેાઈ ) બાહ્ય નિમિત્ત વિના પણ નિશ્ચે અરતિમેડ નામના કના ઉદયથી શરીરમાં જ અનિષ્ટસૂચક જે ભાવ થાય, તે અતિ (જાણવી.) તેના વશથી આળસુ, શરીરે વ્યાકુળતાવાળા, બેભાન અનેલા અને આ લેાક-પરલેાકનાં કાર્યાં કરવામાં પ્રમાદ કરતા એવા જીવને કેઈપણુ કાર્ય માં ઉત્સાહિત કરવા છતાં પણ કદાપિ ઉત્સાહી ન થાય, તેવા તે મનુષ્ય આ જીવલેાકમાં બકરીના ગળાના આંચળ જેવુ ( નિષ્ફળ ) જીવે છે. (૬૨૭૫ થી ૭૭) તથા રિતમેાહકને વશ કેાઈ પણ વસ્તુમાં રાગથી આસક્ત ચિત્તવાળા, કાદવમાં ખૂતેલી ઘરડી ગાયની જેમ તે વસ્તુમાંથી છૂટવા માટે અશક્ત બનેલા જીવ આ લેાકના કાર્યને પણ ન કરી શકે, તે અત્યંત પ્રયત્નથી જોડેલા ( સ્થિર ) ચિત્તથી સાધ્ય જે પરલેાકનું કાર્યાં તેને (તે) કેવી રીતે ( કરે ? ) (૬૨૭૮-૭૯) એમ અતિને અને રતિને સ'સારભાવનાનુ` કારણ જાણીને ( હે ક્ષપક!) તું ક્ષણ પણુ તેઓને આશ્રય આપીશ નહિ, અથવા (અતિ-રતિ ન રોકાય તે) અસયમમાં અતિને
| SR No. | 006043 |
| Book Title | Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhadrankarsuri |
| Publisher | Mahavir Jain S M P Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 636 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |