________________
પ્રવતિ નીને અનુશાસ્તિ
ર૪૯ શું? માટે સંવેગમાં પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. (૪૪૬૮) કારણ કે-દીર્ઘકાળ પણ તપેલે તપ, પાળેલું ચારિત્ર અને ભણેલું ઘણું પણ શ્રત, સંવેગના રસ વિના નિષ્ફળ છે, તેથી તેને ઉપદેશ (ક) છું. (૪૪૬૯) (પાઠાં તહા=) તથા આ સાધ્વીઓને સમ્યગૂ જ્ઞાનાદિ ગુણેમાં પ્રવર્તાવવાથી નિચે જેમ તમે સાચાં પ્રવતિની બને, તેમ પ્રયત્ન કરે. (૪૪૭૦) સૌભાગ્ય, નાટય, રૂપ વગેરે વિવિધ વિજ્ઞાનના રાગથી રંગાએલી લેકની દૃષ્ટિએ જેમ રંગમંડપમાં (નાચતી) નટી ઉપર સ્થિર થાય છે, તેમ હે ભદ્ર! સમ્યજ્ઞાન વગેરે બહુ પ્રકારના (તમારા) સદ્ધર્મરૂપી ગુણના અનુરાગથી રાગી બનેલી, વિવિધ દેશમાં ઉત્પન્ન થયેલી, વિશાળ કુળમાં જન્મેલી અને પિતા-માતાને પણ તજીને (આવેલી) આ સાધ્વીઓ પણ, તમે પ્રાપ્ત કરેલા પ્રવતિની પદથી રમ્ય બનેલાં એવાં તમારો આશ્રય કરીને રહી છે. (૪૪૭૧ થી ૭૩) તેથી તેનટી જેમ નિચે (સંજસત્ર) વિનયવાળી, (મધુર-સ્નેહાળ) પિતાની દષ્ટિથી પ્રેક્ષકોને) જેતી અને કહેલા તે (સૌભાગ્યરૂપ વિજ્ઞાનાદિ ગુણેને પ્રગટ કરતી પ્રેક્ષકોની દષ્ટિએને પ્રસન્ન કરે છે, તેમ તમે પણ સ્નેહાળ-મીઠી દષ્ટિના પ્રસાદથી (જ્ઞાનાદિ) ધર્મગુણોના દાનથી નિત્ય આ આર્થીઓને સારી રીતે પ્રસન્ન કરજે. (૪૪૭૪-૭૫) જેમ પોતાના ગુણેથી જ પૂજ્ય, (સિવિયાસંs) ઉજજવળ વિકાસવાળી અને શુકલબીજના ચંદ્રની કળા જેવી પ્રકૃતિએ જ (હિમe) બરફ અને (મોતીના) હાર ઉજજવળ અન્યાન્ય કળાઓ આશ્રય કરે છે, તેમ તે તે પ્રકારના પિતાના ગુણેથી (બીજના ચંદ્રની જેમ) લોકમાં પૂજાપાત્ર બનેલાં અને પ્રકૃતિએ જ અતિ નિર્મળ ગુણવાળાં, એવાં તમારે આશ્રય કરીને આ સાધ્વીઓ પણ રહેલી છે (૪૪૭૬-૭૭) જેમ તે આગંતુક કળાઓથી તે (બીજની કળા)ની વૃદ્ધિ થાય છે અને જેમ તે (આવતી) કળાઓનો મૂળ આધાર તે બીજની કળા છે, અથવા તે (બીજની) કળા વિના તે શેષ) કળાઓની અલ્પ પણ સ્થિતિ (અસ્તિત્વ) ઘટે નહિ, તેમ (બીજની કળાતુલ્ય) તમારી વૃદ્ધિ આ સાધ્વીઓથી છે, એ સાધ્વીઓને (પણ) મૂળ આધાર તમે છે અને સજજનેને લાઘનીય એવી તેઓની પણ સ્થિતિ તમારા વિના ન ઘટે. (૪૪૭૮-૭૯) તથા જેમ તે (બીજની) ચંદ્રકળા શેષ કળાઓ રહિત ન જ શોભે અને તે કળાઓ પણ તે મૂળ કળા વિના ન શોભે, તેમ તમે પણ અહીં આ સાધ્વીઓ વિના શોભશે નહિ અને તેઓ પણ તમારા વિના શોભશે નહિ. (૪૪૮૦-૮૧) તે માટે મોક્ષના સાધક એવા ગોની (સંયમવ્યાપારની) સાધના કરવા દ્વારા આ સાધ્વીઓને તમેએ વારંવાર, સમ્યક સહાયક થવું. (૪૪૮૨) પ્રયત્નપૂર્વક આ સાધ્વીઓના (સ્વેચ્છાચારને અટકાવવા) તમે વજાની સાંકળ જેવાં, તેમના શિયળ વગેરે ગુણેની રક્ષા માટે) પેટી જેવાં, તેમના (ગુણરૂપી પુષ્પોના વિકાસ માટે) અતિ ગાઢ વાડી જેવાં અને (અન્ય પુરુષાદિને પ્રવેશ વસતિમાં ન થાય તે માટે) કિલ્લા જેવાં બનજે. (૪૪૮૩) વળી જેમ સમુદ્રની ભરતી કેવળ અતિ મનોહર પ્રવાલની વેલડીને, મેતીની છીપને તથા રત્નના સમૂહને જ ધારણ કરતી નથી, કિન્ત જળમાં ઉપજવારૂપે સમાન