________________
શ્રી સવેગ ર ગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલું "
ટ
પામેલા (અને તે) શાકના ભારથી વ્યાકૂળ શરીરવાળા ગંગદત્તે વિચાયુ કે પૂર્વભવામાં પાપી મેં શું મોટુ' પાપ માંધ્યું, કે જેના પ્રભાવે આ રીતે હુ. સ્ત્રીઓના દ્વેષનું કારણ બન્યા ? (૪૧૧૭–૧૮) તે મહા સત્ત્વશાળી સનત્ કુમાર વગેરે ભગવંતા ધન્ય છે, કે જેઓ દૃઢ સ્નેહથી શે।ભતા પણ તેટલા માટા અતઃપુરને (ચેાસઠ હજાર સ્ત્રીઓને) છોડીને સંયમના માર્ગે ચાલ્યા. હું તેા નિર્વ્યાગીવ માં અગ્રેસર અને સ્વપ્નમાં પણું, સ્ત્રીઓને અનિષ્ટ એવા નિર્ભાગી છતાં, અહા હા ! મૃગનુ ખર્ચો જેમ મુગતૃષ્ણાથી દુઃખી થાય, તેમ આશા વિનાની નિષ્ફળ વિષયતૃષ્ણાથી દુઃખી થાઉ' છું. અહા હા ! એનાથી સુખ કયાંથી મળે ? (૪૧૧૯ થી ૨૧) એમ તે જ્યારે ચિતવતા હતા, ત્યારે તેના પિતા આવ્યા અને કહ્યું કે-પુત્ર ! નિરર્થક શાકને છોડ અન કરવાયાગ્ય (કામ) કર ! (૪૧૨૨) ઘણા ભવાની પરં પરાએ બાંધેલા પાપનું આ વિસલિત છે. તત્ત્વથી આ વિષયમાં કોઈના દોષ નથી. (૪૧૨૩) માટે હે પુત્ર! ચાલ, સંભળાય છે કે-અહીં ભગવાન ગુણસાગરસૂરિજી પધાર્યા છે ત્યાં જઈએ અને જ્ઞાનરત્નાના ભડાર તેમને વાંઢીએ. (૪૧૨૪) તેણે તે સ્વીકાર્યું, પછી આચાર્ય ભગવંત પાસે ગયા અને વિનયપૂર્વક તેમને વાંદીને નજીકમાં ભૂમિ ઉપર બેઠા. (૪૧૨૫) સૂરિજીએ પણ દિવ્ય જ્ઞાનના ઉપયોગથી જાણવાયેાગ્ય સર્વ જાણીને આક્ષેપણી વિક્ષેપણીસ્વરૂપ ધ કથાને કહેવા લાગ્યા. (૪૧૨૬) પછી પ્રસ`ગ પામીને ગંગદો સૂરિજીને પૂછ્યું' કે–ભગવંત! મેં પૂર્વે દૌર્ભાગ્યજનક શું કર્મ કર્યું છે, (૪૧૨૭) કે જેનાથી આ ભવમાં હું સ્ત્રીઓના અતિ દ્વેષને પામ્યા? તેણે એમ પૂછવાથી ગુરુએ કહ્યું કે-ભે ! સાંભળ ! (૪૧૨૮) પૂર્વે શતદ્વારનગરમાં તું શ્રીશેખર રાજાની અતિવ્હાલી એવી કામમાં અતિ આસક્ત પત્ની હતા. (૪૧૨૯) તે રાજાને અતિશય રૂપ-લાવણ્યથી મનહર અગવાળી પૂર્ણ પાંચસો રાણીઓ હતી. (૪૧૩૦)રાજાની સાથે નિવિઘ્ન-યથેચ્છ-ભાગની ઈચ્છાથી તેં‘ વિદ્વેષ કરાવવા ' વગેરે ઘણા ફૂટ મ`ત્ર–તાથી તે પાંચસોને મારી નાંખી. (૪૧૩૧) અને વજ્ર જેવા અતિ દારુણુ ઘણા પાપના સમૂહને તથા તે નિમિત્તે અત્યંત કઠિન દુર્ભાગ્યનામક ને ઉપાન કર્યું. પછી અ'તકાળે અતિ-દુઃસહુ શ્વાસ વગેરે ઘણા પ્રખળ રોગોથી મરીને, નરક–તિય ચગતિમાં અનેક વાર દુ:ખાને વેઠીને અને પછી મહા મુશીબતે કની લઘુતા થવાથી, અહી' મનુષ્યપણાને પામેલા તું પૂર્વે કરેલાં પાપકના દોષથી વમાનમાં દુર્ભાગ્યને અનુભવે છે. (૪૧૩૨ થી ૩૪) એમ સાંભળીને પ્રગટેલી ધર્મ શ્રદ્ધાવાળા, સંસારથી ઉદ્વેગને પામેલેા, પિતાને પૂછીને, પ્રત્રજ્યાને સ્વીકારીને (૪૧૩૫) અને ગુરુકુળવાસમાં રહીને, સૂત્ર-અર્ચના ચિંતનમાં ઉદ્યમી અને વાયુની જેમ પ્રતિમધરહિત તે; ગામા, આકરા અને નગરોમાં વિચરવા લાગ્યા. (૪૧૩૬) કેટલાય કાળ નિર તિચાર પ્રત્રજ્યાને પાળીને પછી ભક્તપરિજ્ઞા-ચારેય આહારના ત્યાગ દ્વારા તે અનશન કરવા ઉદ્યત થયા. (૪૧૩૭) ત્યારે સ્થવિરેએ કહ્યુ` કે–અહે। મહાભાગ ! પુષ્ટ રુધિર–માંસવાળા તારે આ અવસરે આ અનશન અનુચિત છે, માટે ચાર વર્ષ વિચિત્ર તપ, ચાર વર્ષ વિગઈ ના ત્યાગ વગેરે ક્રમથી લેખનાને કર ! (૪૧૩૮-૩૯) દ્રવ્ય-ભાવની સ`લેખના