________________
Ro
* મહામંત્રની આરાધનાને સરળ માર્ગ–૧. ચતુર શરણગમન, ૨. દુકૃત ગઈ અને ૩-સુકૃત અનુમોદના, એ ત્રણ તેની ભાવ આરાધનાના સરળ ઉપાય છે. શ્રી પંચસૂત્રમાં કહ્યું છે કે-દુઃખમય, દુઃખફલક અને દુઃખપરંપરક અનાદિ ભવપરંપરાને વિચ્છેદ શુદ્ધ ધર્મની પ્રાપ્તિથી થાય. તે પ્રાપ્તિ પાપકર્મના વિગમથી થાય અને તે વિગમ તથાભવ્યત્વ(મેક્ષપ્રાપ્તિની યોગ્યતા)ના પરિપાકથી થાય છે. એ પરિપાકનાં સાધને ચતુ શરણગમન, દુષ્કૃત ગઈ અને સુકૃત અનુમોદના છે. એ ત્રણ ઉપાયના પુનઃ પુનઃ સેવનથી સહજમલના હાસપૂર્વક મોક્ષપ્રાપ્તિની યોગ્યતા વિકસે છે.
આ ત્રણેય તત્વે જિનાજ્ઞાસ્વરૂપ હોવાથી, જિનક્તિ પ્રત્યેક અનુષ્ઠાનમાં તે વ્યાપીને રહેલાં છે. દુષ્કૃત ગહ હેયના હાનમાં, સુકૃતાનુમોદના ઉપાદેયના ઉપાદાનમાં અને સાચું શરણ આજ્ઞાપાલનમાં પરિણમે છે. અર્થાત્ આજ્ઞાપાલનને વિશુદ્ધ પરિણામ એ જ સાચું શરણગમન છે.
શ્રી અરિહંતાદિના શરણથી પરપીડાદિ હેય છે અને અહિંસાદિ ઉપાદેય છે” -એવું જ્ઞાન અને તેથી સ્વદુષ્કૃત નિંદા અને સ્વ-પર મુકૃતની અનુમોદનાનું બળ પણ મળે છે.
૧. શરણગમનથી-ચિત્તની પવિત્રતા અને તેથી પ્રસન્નતા પ્રગટે છે. યોગ્યના શરણથી ગ્યતા વિકસે છે, ગુણીના શરણથી ગુણેના વિકાસપૂર્વક રાગાદિ દે દુર્બળ બને છે અને તેથી જ સ્વદોષદર્શન અને ગહ તથા પરગુણનું જ્ઞાન અને . પરના ગુણની અનુમોદના થાય છે.
જ્યારે રાગાદિની ઉત્કટતા હોય છે, ત્યારે પિતાના દે દેખાતાં નથી, તેમ શ્રી અરિહંત ભગવંતાદિમાં સાક્ષાત્ રહેલા પણ તેઓના અનંતાનત ગુણે દેખાતા નથી, તેની શ્રદ્ધા પણ થતી નથી. આ કારણે જીવ સ્વદુષ્કૃત ગઈ કે સુકૃત અનુમોદના કરી શકતો નથી : અને દુષ્કૃત ગહ વિના દેને નાશ તથા ગુણાનુમોદના વિના ગુણેનો પ્રાદુર્ભાવ થતો નથી.
વળી શ્રી અરિહંત, સિદ્ધ, સાધુ અને કેવલી પ્રરૂપ્રતિ ધર્મ, એ ચારેયનું શરણ છે તે પરમ ભક્તિયોગ છે અને ભક્તિ સર્વ યોગોનું બીજ છે. - શ્રી અરિહરતાદિ ચારેય મહા મંગલરૂપ અને લોકોત્તમ છે. તેઓના શરણથી દુષ્કૃત-પાપની અમંગળતાનું અને સુકૃત–પુણ્યની મંગળતાનું જ્ઞાન થવાથી દુષ્કૃત હેય અને સુકૃત ઉપાદેય લાગે છે.
શ્રી અરિહંતાદિ ચારમાં સર્વ ગુણી આત્માનો અને સર્વ ગુણનો અતિભવ હોવાથી, તેઓનું શરણ એ સર્વ ગુણાધિક તત્ત્વનું શરણ-સ્મરણ બની રહે છે.. .