Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad

SR No.: 006043
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhadrankarsuri
Publisher: Mahavir Jain S M P Sangh
Publication Year: 1987
Total Pages: 636
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 20 MB

Page 19

ભયેનું નિવારણ એક માત્ર આરાધનાથી જ થાય, એવી દઢ શ્રદ્ધા કરવી, (૭) શ્રી પંચપરમેષ્ઠિઓના સભૂત ગુણેની શ્રેષ્ઠતાને વિચારી તેમની પૂજા-ભક્તિ-સત્કાર વગેરેમાં તત્પરતા, (૮) શ્રી જિનશાસનની પ્રશંસા, (૯) ધર્મનિદાને સર્વથા ત્યાગ, (૧૦) પંચમહાવ્રતધારક સદ્ગુઓની ભક્તિ, (૧૧) સ્વદુષ્કૃત્યની નિંદા, (૧૨) ગુણજનના ગુણોને પ્રમોદ, (૧૩) કુસંગત્યાગ, (૧૪) સજજનેને સમાગમ, (૧૫) દુજનના દુર્ગુણોની ઉપેક્ષા, (૧૬) સમ્યગજ્ઞાનનું શ્રવણ-અધ્યયન-મનન, (૧૭) ક્રિયા જ્ઞાનપૂર્વક કરવી, (૧૮) જ્ઞાનાધિક પ્રત્યે બહુમાન અને જ્ઞાનદાનની તત્પરતા, (૧૯) કલાને જય કરે, અને (૨૦) ચિત્ત પ્રસન્ન રાખવું. ઈત્યાદિ.
સામાન્ય વિદ્યામંત્ર પણ યોગ્ય-અધિકારીને જ સિદ્ધ થાય છે. તેમ મહાગુણ પ્રશમની સિદ્ધિ પણ તેને થેગ્ય-અધિકારીને જ થાય છે. માટે યેગ્ય જીને આ ગ્રન્થના વાચન, શ્રવણમનન આદિથી તુર્ત આરાધનામાં વેગ અને સ્થિરતા પ્રગટ થાય છે, અપ્રાપ્તગુણોની પ્રાપ્તિ થાય તેવી તેમાં પદ્ધતિ અને વર્ણન છે.
૨. વિનયદ્વારમાં-વિનયનું મહત્વ અને તે અંગે સુંદર વર્ણન છે. તેમાં મેક્ષનું મૂળ-ઉપાદાનકારણ રત્નત્રયીની આરાધના છે અને એ આરાધનાનું મૂળ વિનય છે. કૃતતા એક વિશિષ્ટ ગુણ છે. તેની ઓળખાણ નિયમથી થાય છે. કૃતજ્ઞ આત્મા જ ઉપકારીઓને યથાર્થ વિનય કરી શકે છે. કહ્યું છે કે
"विणओ सिरिण मूलं, विणो मूलं समत्थसाक्खाणं ।
विणओ हु धम्ममूलं, विणओ कल्लाणमूलं ति ॥" “લક્ષ્મીનું મૂળ, સર્વ સુખનું મૂળ, ધર્મનું મૂળ અને કલ્યાણ-મંગળનું પણ મૂળ વિનય છે.”
વધારે શું? વિનીત આત્મા જ સર્વ સંપત્તિ અને ચારિત્રધર્મ પ્રાપ્ત કરી સ્વ-પર બાહા-અત્યંતર હિત સાધી શકે છે. તેના મુખ્ય જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, તપ અને ઉપચાર–એ પાંચ પ્રકારે છે.
૧. જ્ઞાનવિનય-કાળ, વિનયાદિ શાક્ત આઠ આચારોના પાલનથી થાય છે.
૨. દર્શનવિનય-જિનેક્ત વચનમાં નિઃશંકતા આદિ આઠ પ્રકારે થાય છે. - ૩. ચારિત્રવિનય-પ્રણિધાનપૂર્વક અષ્ટપ્રવચનમાતાના પાલનથી થાય છે.
૪. તપવિનય-તપની અને તપસ્વીઓની ભક્તિ-અનુમોદનાથી, તપ નહિ કરનારની પણ હિલન નહિ કરવાથી તથા યથાશક્ય તપ કરવાથી થાય છે.
૭ “જ્ઞાન-ર-રાત્રિોવવા1: ' [ તત્વાર્થ સૂત્ર]