Samveg Rangshala Mahagranth Gujarati Anuwad

SR No.: 006043
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhadrankarsuri
Publisher: Mahavir Jain S M P Sangh
Publication Year: 1987
Total Pages: 636
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 20 MB

Page 18

પ
(૨) નિવે†દ અને સવેગથી પ્રગટ થતા માધ્યસ્થ્ય અને પ્રમાદ ભાવથી વૈયિક સ્પૃહાની ઉત્કટતારૂપ આધ્યાન નાશ પામી ધધ્યાન વધે છે.
(૩) પ્રશમ એ શેષ ચારેય ગુણેાનુ ફળ હેાવાથી નિશ્ચલ ધર્મ ધ્યાનસ્વરૂપ છે અને તે શુકલધ્યાનના પ્રાર'ભમાં સહાયક બને છે.
વ્યવહારિક સમ્યક્ત્વનાં સ‘વેગાદિ લક્ષણેાના પ્રતિબધક દર્શનમાડ અને અનંતાનુબંધી કષાયેા છે, તથા નિશ્ચય સમ્યક્ત્વના તે લક્ષણાના પ્રતિખંધક અપ્રત્યાખ્યાનીય-પ્રત્યાખ્યાનીય કષાયેા છે.
પ્રસ્તુત ગ્રન્થમાં એ પ્રતિષ ધકેાના નિગમ-વિનાશના અનેક સુંદર, સરળ અને સચેાટ ઉપાયમાં દર્શાવ્યા છે. તેથી આ ગ્રન્થનું · સ વેગર ગશાળા 'નામ સાક બને છે. ગ્રન્થના પરિચય
ગ્રન્થકાર સ્વય` પ્રથમ સવેગનુ' સ્વરૂપ તથા ફળ જણાવે છે કે" एसो पुण संवेगो संवेगपरायणेहिं परिकहिओ । પમ મનમીત્ત, બવા માન્સ્લામિૠવિત્ત ખરી કે
“ સવેગરસના પરમ ભંડાર શ્રી તીથ કરે। અને ગણધરભગવતાએ ભવને અત્યંત ભય અથવા મેક્ષની તીવ્ર અભિલાષાને સંવેગ કહ્યો છે. ’’
વળી કહ્યું કે કે-કબ્યાધિથી પીડાતા ભવ્ય જીવેાના તે વ્યાધિને દૂર કરવાને ઉપાય એક માત્ર સંવેગ જ છે, તેથી શ્રી જિનવચનને અનુસારે સંવેગની વૃદ્ધિ માટે આરાધના રૂપી રસાયણુ આ ગ્રન્થમાં કહીશ, કે જેથી હું અને સકલ ભવ્ય જીવે। ભાવ આરેાગ્યને પામી અનુક્રમે અજરામર બને!
તે પછી ૧-પરિક વિધિ, ૨-પરગણુ સંક્રમણ, ૩-મમત્વ વિમાચન અને ૪-સમાધિલાભ, એ ચાર વિભાગમાં આરાધનાનુ` વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું છે- તેમાં૧. પરિક વિધિ દ્વારમાં-પૂર્વીસેવા-પ્રારભિક આરાધનામાં અભ્યાસને વિધિ વિવિધ વિભાગથી કહ્યો છે. પ્રથમ ચેાગ્યતા એટલે આ આરાધના કેવી ચેાગ્યતાવાળા કરી શકે ? તે જણાવ્યું છે, તે પછી તે તે ઉપયેાગી વિષયેા પંદર પેટાદ્વારેાથી જણાવ્યા છે; તે પૈકી થાડેાક વિચાર અહી કરીએ.
(૧) આરાધનાની ચેાગ્યતામાં જરૂરી ગુણે! આ પ્રમાણે કહ્યા છે
( ૧ ) રાજ્યાદિ વિરુદ્ધ પ્રવૃત્તિનેા ત્યાગ, (૨) રાજ્યના વિરેાધીને પણુ સંસગ ત્યાગ, (૩) સાધુપુરુષાનું બહુમાન કરવું, (૪) આરાધક આત્મા પ્રત્યે વાત્સલ્ય ધરવું, ( ૫) આરાધનાની દુર્લભતાનુ ચિતન, (૬) મૃત્યુ આઢિ સ