Samaysara Darshan

SR No.: 006042
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 248
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 18 MB

Page 169

奧捷捷捷捷興建德拉 સ્વાનુભૂતિ
(૯) પરદ્રવ્ય-નિમિત્ત-વિકાર કે અલ્પજ્ઞતાના લક્ષથી કોઈ દિવસ આત્માનો અનુભવ ન
થાય.....
(૧૦) સાધક જીવ પોતાના શ્રુતજ્ઞાનને (વર્તમાન જ્ઞાનની પર્યાયને) અનંત ધર્મસ્વરૂપ આત્માને સ્વાનુભવથી જાણે છે. સ્વાનુભૂતિ એ જ જૈનશાસન છે, જૈન ધર્મ છે, સુખી થવાનો એક જ ઉપાય છે.
3 ધર્મી જીવને કેવું ભેદજ્ઞાન હોય છે
(૧)
આત્મા સર્વ પર વસ્તુઓથી જુદો છે-એમ કહેતાં જ, પરની અપેક્ષા વગર પોતાના જ્ઞાન સ્વભાવથી આત્મા પરિપૂર્ણ છે એમ સિદ્ધ થાય છે.
(૨) પર સામે જોઈને પરથી જુદાપણાનો નિર્ણય થતો નથી પણ પોતાના પરિપૂર્ણ સ્વભાવ સામે જોતાં સર્વ પરથી ભિન્નતા નિર્ણય થાય છે.
(૩) જેમ સોનાને ત્રાંબાના સંયોગની અપેક્ષાથી જુઓ તો તેને ચૌદવલું, પંદરવલું, વગેરે વગેરે ભેદથી કહેવાય છે, પણ ત્રાંબાના સંયોગનું લક્ષ છોડીને એકલા સોનાને જુઓ તો સોનું તો એકલું સોળવલું સોનું જ છે. સોનું અને ત્રાંબાનો ભેદ જાણનાર સોનાની જ કિંમત કરે છે, ત્રાંબાની નહિ.
(૪) તેમ આત્મા પોતાના જ્ઞાન સ્વભાવથી પૂરો છે. પર સંયોગ અને પર સંયોગના લક્ષે થતા ભાવોની દૃષ્ટિથી જોતાં જ્ઞાનમાં અધૂરાશ દેખાય છે, પણ પર સંયોગ અને રાગાદિ ભાવોની અપેક્ષા છોડીને એકલા જ્ઞાનસ્વભાવને જુઓ તો તે પૂરેપુરું જ છે, તેમાં અધૂરાશ કે વિકાર નથી. આમ સ્વ-પરનો ભેદ જાણનાર ધર્માત્મા રાગાદિભાવો વડે, પર સંયોગો વડે-કે અધૂરા જ્ઞાન વડે આત્માની કિંમત ટાંકતા નથી. (અર્થાત્ તેના જેટલો આત્માને માનતા નથી.)
પણ તે રાગાદિથી ભિન્ન જે જ્ઞાન માત્ર સ્વભાવ તેને જ આત્માનું સ્વરૂપ જાણીને તેની શ્રદ્ધા કરે છે, તેનો જ આદર અને આશ્રય કરે છે; તેથી તેને ક્ષણે ક્ષણે ધર્મ થાય છે.
(૫)
(૬)
(6)
જેણે રાગથી ભિન્ન આત્માને જાણ્યો નથી તે રાગને જ આત્માનું સ્વરૂપ માને છે, ને તેનો આદર કરે છે, તેથી તેને કદી ધર્મ થતો નથી.
પોતાનું દ્રવ્ય પોતાના જ સ્વભાવથી પરિપૂર્ણ નિત્ય પરિણામી છે, તે દ્રવ્યના આશ્રયે જ દરેક જીવને સુખ થાય છે. માટે સર્વ પરદ્રવ્યોથી ભિન્ન પોતાના પરિપૂર્ણ સ્વભાવને સ્વીકારે તો ધર્મ થાય.
૧૫૨