________________
છે. કોઈ પણ દ્રવ્ય પોતાનું સ્વરૂપ છોડીને અન્ય દ્રવ્યમાં પ્રવેશ પામી શકે નહિ. આવી જ અલંધ્ય અને અભેદ્ય વસ્તુ-વ્યવસ્થા છે. માટે કોઈ પણ પરદ્રવ્યનો મારામાં એટલે કે મારા આત્મસ્વરૂપમાં પ્રવેશ જ નથી. ૬) રાગનો સ્વભાવમાં પ્રવેશ નથી.
મારા આત્મસ્વરૂપમાં ચારિત્ર નામનો વીતરાગ ગુણ છે. એ ગુણનું સ્વાભાવિક કાર્ય તો વીતરાગ ભાવે પરિણમવું છે. પરંતુ વર્તમાન અધૂરી દશામાં રાગરૂપે પરિણમન થઈ રહ્યું છે. આ શુભ -અશુભ રાગ એ મલિનતા છે, દોષ છે, ઉત્પાદ વ્યયરૂપ છે, અચેતન છે, જ્યારે હું તો સ્વભાવથી નિર્મળનિર્દોષ ત્રિકાળી ધ્રુવ ચૈતન્ય છું. અને વિતરાગ સ્વરૂપ જ છું. કોઈ પણ પ્રકારનો ભેદ, ભંગ, વ્યવહાર કે વિકલ્પ રૂપી રાગ મારા સ્વભાવમાં છે જ નહિ. રાગનો ઉત્પાદ કરે એવો કોઈ ગુણ સ્વભાવમાં નથી. રાગ એ તો પર્યાયગત યોગ્યતા છે. જો રાગ તન્મયપણે સ્વભાવમાં પ્રવેશે તો વીતરાગતા સંભવે નહિ. રાગ તો પાણીના દળ પર તરતા તેલના બિંદુની જેમ સદાય મારા જ્ઞાન સ્વભાવથી ભિન્ન છે. વીતરાગ પ્રભુએ રાગને જુદો જોયો છે, જાણ્યો છે અને કહ્યો છે. વીતરાગી શાસ્ત્રો અને વીતરાગી ગુરૂ પણ વીતરાગતા ના જ પ્રેરક અને પોષક છે. માટે રાગનો મારા વીતરાગ સ્વભાવમાં ક્યારે પણ પ્રવેશ જ નથી. ૭) દુ:ખનો સ્વભાવમાં પ્રવેશ નથી.
હું આત્મસ્વરૂપે અનંતગુણોનો એકરૂપ પિંડ છું તેમાં સુખ નામનો પણ ગુણ છે. મારા આવા સુખ સ્વભાવને ભુલી ને હું દુઃખી છું એવી કલ્પનાવિપરીત માન્યતારૂપ ઉપાધી - મેં જાતે જ ઉભી કરી છે. પરદ્રવ્યો અને પરલક્ષી ભાવોમાં અજ્ઞાનવશ મેં સુખબુધ્ધિ કરી છે. પણ ત્યાં ખરેખર મારૂં સુખ છે જ નહિં. એટલે પર્યાયગત્ યોગ્યતાથી કાલ્પનિક દુઃખનો અનુભવ કરી રહ્યો છું. સ્વભાવથી તો હું અક્ષય અનંત સુખનો ત્રિકાળ ભંડાર છું. મારા સ્વભાવમાં ક્યારેય દુઃખ પ્રવેશ્ય જ નથી અને પ્રવેશ પામશે જ નહિ.
ભાવના ભવનાશીની