________________
છલોછલ ભરેલો છું તેમ મારું સમગ્ર અસ્તિત્વ સુખથી છલોછલ ભરેલું છે. મારા સ્વરૂપમાં દુઃખ નામનો કોઈ ગુણ છે જ નહિં અને બીજો કોઈ ગુણ એવો નથી જે દુ:ખ નો ઉત્પાદ કરે. મારા સુખસ્વરૂપ ને ભૂલી જઈને મારી વર્તમાન અવસ્થામાં હું દુઃખી છું એવી વિપરીત માન્યતારૂપ ઉપાધી મેં જ ઉભી કરી છે. ખરેખર હું ભગવાન આત્મા જ્ઞાન અને આનંદનો પિંડ છું. મારા સુખનું કારણ કોઈ પરદ્રવ્ય કે પરલક્ષીભાવ નથી. મારા જ્ઞાનાનંદ સ્વભાવ પર દૃષ્ટિ કરતાં જ પર્યાયમાં જ્ઞાન અને આનંદ પ્રગટશે. મારા અતિન્દ્રિય જ્ઞાનની પર્યાયમાં અતિન્દ્રિય સુખના વેદનરૂપ સ્વાનુભૂતિ થશે જ. સ્વભાવથી તો હું સુખમય જ છું. હું પોતે જ સુખ શાંતિ સ્વરૂપ જ છું- સમાધિમય છું. ૪) હું પરિપૂર્ણ છું.
હું સ્વયંમાં પરિપૂર્ણ છું. મારું અસ્તિત્વ અને મારી પ્રત્યેક સમયે બદલાતી અવસ્થાઓ – એ બધું જ મારા સ્વરૂપમાં વિદ્યમાન ગુણ અને શકિતઓ ને કારણે - સ્વયમેવ, સહજ, સ્વાભાવિકપણે વર્તી રહ્યા છે. પરદ્રવ્યો અને પરભાવો એમાં અંકિચિત્કર (અકાર્યકારી) છે. વર્તમાન અવસ્થામાં ભલે અધૂરાશ હો તો હો પણ સ્વભાવથી હું કોઈ વાતે અધૂરો નથી. અનંતગુણ અને શકિતઓનો ધારક મારો સ્વભાવ અનાદિ અનંત એકરૂપ છે. એવા સ્વભાવમાંથી કંઈ બહાર ગયું નથી, બહાર જઈ શકે એમ જ નથી અને બહારનું કંઈ પણ સ્વભાવમાં પ્રવેશ્ય નથી. આવી જ અગુરુલઘુત્વ નામની શકિત મારામાં સદા વિદ્યમાન છે, જે મારા સ્વભાવને અકબંધ રાખે છે. હું પામર નથી જ. હું તો પરિપૂર્ણ પ્રભુ છું. અને એવી પૂર્ણતા ને લક્ષ્ય જ મેં પૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરવાનો પુરુષાર્થ આદર્યો છે. ૫) પરદ્રવ્ય નો મારામાં પ્રવેશ નથી.
છ દ્રવ્યમય આ લોકમાં હું એક જીવદ્રવ્ય બાકી બધા જ દ્રવ્યોથી અત્યંત ભિન્ન છું. મારું સ્વરૂપ દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયાત્મક છે. તેવી જ રીતે અનંત જીવો, અનંતાનંત પુદગલ પરમાણુઓ અને બાકી ચાર દ્રવ્યો પણ દ્રવ્ય-ગુણપર્યાયાત્મક છે. આ દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય એ જ પ્રત્યેક દ્રવ્યની સીમા છેમર્યાદા છે. પ્રત્યેક દ્રવ્ય સ્વરૂપનિષ્ઠ છે અને પોતાના જ નિયત પ્રદેશમાં રહે
ભાવના ભવનાશીની