Mahavir Darshan

SR No.: 006039
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 91

જ
શ્રી મહાવીર દર્શન જારી ૧૧ સર્વજ્ઞતાનો મહિમા (૧) મોક્ષમાર્ગના મૂળ ઉપદેશક શ્રી સર્વજ્ઞદેવ છે, તેથી જેને ધર્મ કરવો હોય તેણે સર્વત્તને ઓળખવા જોઈએ.
(૨) નિશ્ચયથી જેવો સર્વજ્ઞ ભગવાનનો સ્વભાવ છે. તેવો જ આ આત્માનો સ્વભાવ છે. તેથી સર્વજ્ઞને ઓળખતાં પોતાનો આત્મા ઓળખાય છે, જે જીવ સર્વજ્ઞને ન ઓળખે તે પોતાના આત્માને પણ ઓળખાતો નથી.
(૩) સમસ્ત પદાર્થોને જાણવાના સામર્થ્યરૂપ સર્વજ્ઞત્વ શક્તિ આત્મામાં ત્રિકાળ છે; પણ પરમાં કોઈ ફેરફાર કરે એવી શક્તિ આત્મામાં કદી નથી.
(૪) અહો ! સમસ્ત પદાર્થોને જાણવાની તાકાત આત્મામાં સદાય પડી છે, તેની પ્રતીતિ કરનાર જીવ ધર્મી છે.
(૫) તે ધર્મી જીવ જાણે છે કે હું મારી જ્ઞાન-ક્રિયાનો સ્વામી છું પણ પરની ક્રિયાનો સ્વામી
હું નથી.
(૬) આત્મામાં સર્વજ્ઞશક્તિ છે, તે શક્તિનો વિકાસ થતાં પોતામાં સર્વજ્ઞપણું પ્રગટે, પણ આત્માની શક્તિનો વિકાસ પરનું કાંઈ કરી દે એમ બનતું નથી.
(૭) સાધકને પર્યાયમાં સર્વજ્ઞતા પ્રગટીન હોય છતાં તે પોતાની સર્વ શક્તિની પ્રતીત કરે છે. તે પ્રતીત પર્યાયની સામે જોઈને કરી નથી પણ સ્વભાવ સામે જોઈને કરી છે. વર્તમાન પર્યાય તો પોતે જ અલ્પજ્ઞ છે, તે અલ્પજ્ઞતાના આશ્રયે સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત કેમ થાય?
(૮) અલ્પજ્ઞ પર્યાય વડે સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત થાય પણ અલ્પજ્ઞતાના આશ્રયે સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત ન થાય, ત્રિકાળી સ્વભાવના આશ્રયે જ સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત થાય છે.
(૯) પ્રતીત કરનાર તો પર્યાય છે, પણ તેને આશ્રય દ્રવ્યનો છે.
(૧૦) દ્રવ્યના આશ્રયે સર્વજ્ઞતાની પ્રતીત કરનાર જીવને સર્વજ્ઞતારૂપે પરિણમન થયા વગર રહે નહિ.
(૧૧) અલ્પજ્ઞ પર્યાય વખતે પણ પોતામાં સર્વજ્ઞત્વશક્તિ હોવાનો જેણે નિર્ણય કર્યો તેની રૂચીનું જોર અલ્પજ્ઞ પર્યાય ઉપરથી ખસીને અખંડ સ્વભાવમાં વળી ગયું છે, એટલે તે જીવ સર્વજ્ઞ ભગવાનનો નંદન” થયો છે.