Mahavir Darshan

SR No.: 006039
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 202
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 89

શ્રી મહાવીર દર્શન
(૫૮) વગર સમજે દોષ અપનાવવા એ ઘોર દુઃખની જનની છે.
(૫૯) નિમિત્ત-નૈમિત્તિક સંબંધ માત્ર પરદ્રવ્ય અને રાગાદિ ભાવો સાથે બહારમાં જ નથી હોતો, પરંતુ અંદરમાં પણ હોય છે. જેમ કે જ્ઞાનનું અંતરમાં નિર્ણય થયો કે ‘હૂં જ્ઞાનાનંદ સ્વરૂપ ભગવાન આત્મા છું અને સર્વથા સર્વથી ભિન્ન છું? તેવું જ શ્રદ્ધાન, વીર્ય, આહલાદ્ થાય જ છે, જ્ઞાન એને કરતો નથી.
(૬૦) સમજ સમજના સમજશે, સમજ સમજના ધાર, સમજ સમજના સમજૅમે, સમજ
સમજના સાર.
(૬૧) આત્મા નિરંતર પોતાના સમજવાના કાર્યને વિકલ્પોથી જુદું સમજવાનો પ્રયત્ન કરે ! આ અભ્યાસથી ભેદ-વિજ્ઞાન થવાની સંભાવના છે.
(૬૨) સમજવું એ કાંઈ બીજી વાત છે, કર્તવ્ય એ બીજી વાત છે.
(૬૩) એક તરફ-આત્મક્રિયારૂપ જ્ઞાન-શ્રદ્ધાન અભ્યાસ ! એક તરફ-શરીર ક્રિયારૂપ-યોગાભ્યાસ ! (૬૪) સમજને સમજવાની હોંશ જોઈએ, સમજને ‘કરવાની’ હોંશ આ કેવી વિપરીતતા ! (૬૫) સમજ વિકલ્પરૂપ થઈ ગઈ છે, સમજ સમજરૂપ થઈને જુએ તો તેને વિકલ્પ જુદા દેખાય છે.
(૬૬) જ્યારે-મારા જ્ઞાન-શ્રદ્ધાન (સમજ) સ્વયં સંભાળીને મારી સુંદરત્તમ વ્યવસ્થા કરી શકે છે, તો મને અન્યની શું દરકાર છે ?
(૬૭) સ્વદ્રવ્યની સમજમાં પરદ્રવ્યની સમજ આવી જાય છે.
(૬૮) જ્યારે સમજની અનુસાર વિકલ્પ થાય છે, ત્યારે સમજની જ મુખ્યતા રહે છે. એટલા માટે જ્ઞાની સમજને જ સમજવાનો ઉપદેશ આપે છે.
(૬૯) આત્માનો સ્વરૂપ સમજવાનો જ અધિકાર છે, પ્રતિકાર કરવાનો કોઈ અધિકાર નથી. (૭૦) સમજને સમજવાની સમજ જ વિધિ છે.
(૭૧) સમજને સમજીને જ દોષ-નિર્દોષતા સમજી શકાય છે.
(૭૨) સમજેલો, સમજની સામે પોતાની સમજ પ્રગટ કરે છે.
(૭૩) સ્વરૂપ સમજવાથી જ્યારે કાર્યની સિધ્ધિ થાય છે ત્યારે પરની પાછળ પડીને વ્યર્થ હેરાનગતી તથા કાર્યની અસિધ્ધિ તેમજ વિપરીતતાની વૃદ્ધિથી શું ફાયદો?
(૭૪) સમજ જ નિમિત્ત બનાવે છે, જ્યારે સમજ નિમિત્ત ન બનાવે તો જબરજસ્તી કોણ નિમિત્ત બનાવી શકે?
(૭૫) સમજને સમજ સમજવાથી જ વસ્તુને વસ્તુપણે સમજવી છે. જે સમજવું સમજપણું નથી, સમજતો તે અવસ્તુને વસ્તુ તેમજ વસ્તુને અવસ્તુ સમજે છે.
૬૮