Page Text
________________
જ કરી શ્રી મહાવીર દર્શન (૪૨) આત્માની પાસે જ્ઞાન સ્વ-પરનું સ્વરૂપ સમજીને અર્થાત્ અર્થ-ગ્રહણ કરીને સુખી બનવા
માટે છે કે રાગ-દ્વેષ ગ્રહણ કરીને દુઃખી બનવા માટે છે.? (૪૩) નિશ્ચય સમજયા વગર નિશ્ચિત નહીં, નિશ્ચિત વગર સુખ નથી. (૪) જ્ઞાન ગુણ છે, જાણવું એની પર્યાય છે. (કાર્ય છે) વર્તમાન સામર્થ એની લબ્ધિ છે એને
જ્ઞાનની પૂંજી કહે છે. આ પૂંજીને કામમાં લગાડવી તે ઉપયોગ છે. આ સમજવું. (૪૫) સમજણની કઈ ખાણ છે, આ સમજ ક્યાંથી આવી રહી છે? આ ક્યારે ખતમ થશે શું?
આ પ્રમાણે નિર્ણય કરવાથી જ્ઞાન ક્યારેક અંદર આવી જશે. (૪૬) વસ્તુ પોતાના સ્વભાવ (યોગ્યતા) અનુસાર પરિણમન કરશે જ, આત્મા દુઃખી બને કે
સુખી બને, એનું વસ્તુમાં કાંઈ મૂલ્ય નથી. આ સમજવું જ પડશે, માનવું જ પડશે. (૪૭) સમજણનું સ્થાન કર્તુત્વના અભિમાને લઈ લીધું, સમજ થઈ ગઈ પાગલ! આ સમજશે
કોણ? (૪૮) સમજણને સમજણ જ સુધારી શકે છે. સમાજને સમજવું તે જ ઉપયોગ છે. ઉપયોગનું
કાર્ય પોતાની સમજને કામમાં લેવાનું છે. બાહ્ય ક્રિયાથી આત્માનું હિત માનવું મિથ્યાત્વ છે. (૪૯) જીવની સારી સ્થિતિ જ્ઞાન-શ્રદ્ધાન (સમજણ) પર નિર્ભર છે. (૫૦) વગર સમજે કોનું નિષેધ? કોનું વિધાન? દોષોને સમજ્યા જ નહીં તો નિષેધ શેનું?
ગુણોને જાણે જ નહીં તો વિધાન શેનું? (૫૧) મનમાની સમજ વ્યર્થ ગ્રહણ કરીને અનર્થ રચે છે. વાસ્તવિક સમજ અર્થ ગ્રહણ કરીને
સાર્થક સિધ્ધ કરે છે. (૫૨) વારંવાર સમજને, સમજથી, સમજી સમજીને, સમજને જ બરાબર કરવાની છે. બાહ્ય
પદાર્થનો મહિમા (પ્રભાવ) નથી પડતો, પરંતુ પોતાની સમજનો પ્રભાવ પડે છે. (૫૩) આ બધું થવાનું છે તે થાય છે, હું તો ફક્ત સમજુ છું એવો નિરંતર અભ્યાસ ! (૫૪) આત્માર્થી વર્તમાન સમજને કામમાં લે છે. (૫૫) વસ્તુમાં ફેરફાર (હેર-ફેર) કોઈ આત્મપુરૂષાર્થ નથી, વસ્તુનો યથાર્થ સ્વરૂપ સમજવું એ
આત્મપુરૂષાર્થ છે. (૫૬) જ્ઞાનનું કર્તવ્ય છે, આત્માની અંદર જેવી સ્થિતિ છે (દ્રવ્ય સ્વભાવ અને પર્યાય સ્વભાવ)
તેને બરાબર સમજી ને -શ્રદ્ધાનપૂર્વક પોતાને જાણવું (સમજવું) અર્થાત હિત-અહિતનું
જ્ઞાન કરવું. (૫૭) વિકલ્પ (રાગ) તો નજરમાં આવે છે, પણ એના પર કોઈ અધિકાર નથી (સ્વામીપણું
નથી) આ તો ભેદવિજ્ઞાન છે. પરંતુ અંદાજથી (અનુમાનથી) અનુભવ ન થાય.
| SR No. | 006039 |
| Book Title | Mahavir Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 202 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |