________________
wwwજી શ્રી મહાવીર દર્શન કરી જ " (૬) પુણ્યક્રિયાથી ધર્મ થાય એમ માનવું તેમાં સમજણરૂપ ધર્મક્રિયાનું ઉત્થાપન છે અને અધર્મક્રિયાનું ધર્મ-ક્રિયા તરીકે સ્થાપન છે, તેથી તે માન્યતા મિથ્યા છે.
(૭) જીવને પોતાની ભાવ-ક્રિયાથી લાભ-નુકશાન થાય અને શરીરની ક્રિયાથી લાભનુકશાન ન થાય એમ સમજવું તેમાં જીવની ક્રિયાનું જડ-ક્રિયાપણે સ્થાપન છે. તે યથાર્થ છે.
(૮) જીવને પોતાની ભાવ-ક્રિયાથી લાભ-નુકશાન થાય અને શરીરની ક્રિયાથી પણ લાભનુકશાન થાય એમ માનવું તેમાં અજીવની ક્રિયાનું જીવપણે સ્થાપન છે તેથી તે મિથ્યા છે.
(૯) “શરીરની ક્રિયા જીવ કરી શકે એમ માનવું તેમાં જડની ક્રિયાનું ઉત્થાપન છે અને જીવની ક્રિયાનું જડપણે સ્થાપન છે તેથી મિથ્યાત્વ છે.
(૧૦) શરીરની ક્રિયા સ્વતંત્રપણે જ થાય છે, જીવ તેનો કર્તા નથી એમ સમજવું તેમાં જડની ક્રિયાનું જડપણે સ્થાપન છે અને જીવની ક્રિયાનું જીવપણે સ્થાપન છે તે યર્થાથ છે.
સાર: ‘ક્રિયા એટલે પર્યાયનો ફેરફાર, પર્યાયનું બદલવું, ક્રિયાનું સ્વરૂપ જાણવા માટે વસ્તુનું સ્વરૂપ જાણવું જોઈએ.
આત્મદ્રવ્યમાંથી જ મોક્ષ-પર્યાય આવે છે. તેથી આત્માની ક્રિયાથી જ સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાનચારિત્રથી જ મોક્ષ થાય છે, પરંતુ વિકારની ક્રિયા કે શરીરની ક્રિયા મોક્ષનું કારણ નથી.
આત્મામાંથી મુક્તિ થાય અને વ્રતાદિના શુભ વિકાર ભાવથી પણ મુક્તિ થાય અને માનવું તેમાં વિકારી ક્રિયા અને અવિકારી ધર્મ-ક્રિયાને એકપણે માની, તેથી તે એકાંત માન્યતા છે, મિથ્યા માન્યતા છે.
વ્રતધારી સંત મુનિને વ્રતનો જે શુભ વિકલ્પ ઉઠે છે તે આત્માની ધર્મ-ક્રિયા નથી પણ વિકારી ક્રિયા છે. એને ધર્મ માનવો એ મિથ્યા માન્યતા છે.
* ફૂડ
ક
39
