________________
જીતીને શ્રી મહાવીર દર્શન (૭) સંસાર અવસ્થામાં માત્ર ૨૧ ગુણની અશુધ્ધ પર્યાયો ગુણ
પર્યાય ૧. જ્ઞાન
અજ્ઞાન ૨. દર્શન
વિપરીત શ્રદ્ધા ૩. ચારિત્ર
રાગ-દ્વેષ-મોહ ૪. સુખ
દુ:ખ ૫. વીર્ય
ઉધો પુરુષાર્થ ૬. સુક્ષ્મત્ત્વ નામ કર્મનો ઉદય છે તેનો અભાવ થતાં સુક્ષ્મત્વ પ્રગટે છે. ૭. અગુરુલઘુત્ત્વ ગોત્ર કર્મનો અભાવ થતાં ઉચ્ચનીચ જાતીના ભવ મટે છે. ૮. અવગાહ સંસાર અવસ્થામાં આયુષ્યની પ્રાપ્તી થાય છે. (થયા કરે છે). ૯. અવ્યાબાધ શાતા-અશાતામાં આકુળતા થાય છે. ૧૦. યોગ
પ્રદેશોના કંપનરૂપ અશુધ્ધતા હોય છે. ૧૧. વસ્તુત્ત્વ અપ્રયોજનભૂત કિયા, સંસાર લાભ માટે અર્થક્યા થયા કરે છે. ૧૨. દ્રવ્યક્ત
વિભાવ અર્થ પર્યાયરૂપ દ્રવવું થાય છે. પર્યાયો બદલાતી
જ રહે છે. ૧૩. પ્રદેશત્ત્વ વિભાવ વ્યંજન પર્યાય-નવા નવા આકારો થયા કરે છે. ૧૪. ક્રિયાવર્તી શકિત ક્ષેત્રથી ક્ષેત્રમંતરરૂપ ગતિ થયા કરે છે. ૧૫. વૈભાવિક શકિત પોતે સ્વયં પરમાં જોડાતા વિભાવભાવ પરિણતિ થાય છે. ૧૬. કર્તા . પરના કર્તાપણારૂપ વિપરીતતા થાય છે. પરનો કર્તા છે નહિ. ૧૭. કર્મ
પરના કાર્યને પોતાનું માનવારૂપ વિપરીતતા થાય છે. ૧૮. કરણ
પરને સાધન માને છે. ખોટા સાધનને સત્ય સાધન માને છે. • ૧૯. સંપ્રદાન
પર્યાય પોતે જ પોતાને દાન દે છે તેને બદલે બાહ્યમાં દાન દેવાની કે દઈ શકવાની વિપરીત માન્યતા થાય છે.
