Page Text
________________
શ્રી મહાવીર દર્શન
વૃધ્ધિ અને દોષની હાની કરતાં કરતાં જેવો છે તેવો પુરો સ્વભાવ રહી ગયો અને દોષ ટળી ગયા તેનું નામ ‘મોક્ષ’ છે.
(૧૮) ‘જ્ઞાતા-દષ્ટ્રાભાવ જ હું છું, ને રાગનો અંશ પણ મારો નથી' એકવાર પણ પ્રજ્ઞા છીણી વડે બે કટકા કરીને રાગથી જુદાપણાનો અનુભવ કર્યા પછી જો કોઈ રાગની વૃત્તિ આવે તે બધી જ્ઞાતા-દૃષ્ટા બુધ્ધિની ભૂમિકામાં પુરૂષાર્થની નબળાઈથી આવે છે પણ કíબુધ્ધિએ નહી. માટે તું ભેદજ્ઞાન વડે ભિન્ન ચૈતન્યને પકડીને તેમાં જ લીન થા. એ જ મુક્તિનો ઉપાય છે.
(૧૯) વર્તમાન અંશ તો દરેક જીવને પ્રગટ છે, તે અંશ દ્વારા જ કાર્ય થાય છે. તે અંશ જો અંતર્મુખ થઈને ત્રિકાળી સ્વભાવને કબૂલે તો તેના અવલંબને પર્યાયમાં વૃધ્ધિ થઈ પૂર્ણતા પ્રગટે છે. એ જ મોક્ષ છે અને તે અંશ જો બહિર્મુખ થઈને પોતાને વિકારીપણે જ કબૂલે તો પર્યાયમાં વિકાર જ થાય છે, એ જ સંસાર છે.
(૨૦) રાગથી જ્ઞાન થતું નથી અને જ્ઞાનથી રાગ થતો નથી. પણ ત્રિકાળી જ્ઞાનમય એક વસ્તુ છે. તેમાંથી જ્ઞાન પ્રગટે છે અને તે ત્રિકાળી વસ્તુમાં રાગનો અભાવ છે. આ પ્રમાણે રાગ અને જ્ઞાન વચ્ચે યથાર્થ ભેદજ્ઞાન કરીને આત્માનો અનુભવ કરવો તે જ મોક્ષનો ઉપાય છે ધર્મ છે. સારભૂત ઃ આત્માના સ્વભાવને જાણીને તેનું ગ્રહણ કરવું તે જ પહેલો, વચલો અને છેલ્લો ઉપાય છે. વચ્ચે બીજા બંધભાવ આવે તે ઉપાય નથી. પણ તે બંધભાવને સ્વભાવથી જુદા છે એમ જાણીને છોડી દેવા તે મુક્તિનો ઉપાય છે. જ્ઞાનસ્વભાવ એટલે જાગૃત ચેતનસત્તા જે કાયમ પૂર્ણ નિર્મળ છે, તેમાંથી જ વિશેષ નિર્મળદશા થાય તે ચૈતન્યસ્વભાવના અનુભવમાં લીનતા કરવી તે જ પરમાનંદથી ભરપુર મોક્ષદક્ષાનો ઉપાય છે. ‘હું શુધ્ધ ચૈતન્યમય સદાય એક પરમજ્યોતિ છું’ એવા સિધ્ધાંતનું સેવન કરવું તે મોક્ષનો ઉપાય છે. સિધ્ધાંતનું સેવન એટલે સિધ્ધાંત વડે જે વસ્તુસ્વભાવ બતાવ્યો છે, તે વસ્તુસ્વભાવની રુચિ, જ્ઞાન અનુભવને લીનતા કરવી. આ જ એક મોક્ષનો ઉપાય છે.
વોટ વટ વોટ
૨૮
| SR No. | 006039 |
| Book Title | Mahavir Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 202 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |