________________
જીજાજી શ્રી મહાવીર દર્શન
આવી રીતે આ બધા ભવોમાં મિથ્યાત્વ સેવનની સાથે મોટા ભાગે શુભભાવોમાં જ રહ્યાં અને સ્વર્ગાદિની અનુકૂળતાઓ પ્રાપ્ત કરી અને પછી મિથ્યાત્વના મહાપાપને લીધે અનંત વર્ષો સુધી ત્ર-સ્થાવરની નીચી યોનિઓમાં અનંત દુઃખમાં અસંખ્ય ભવ પૂર્ણ કર્યા.
(૧૫) ત્રસ સ્થાવરની એક નીચ યોની (૧૬) બ્રાહ્મણ પુત્ર વિર (૧૭) ચોથા સ્વર્ગનો દેવ
(૧૮) ત્યાંથી આવીને રાજગૃહી નગરીમાં વિવિભૂતિ નામના રાજાના ઘરે વિશ્વનંદી નામનો રાજકુમાર થયા. ત્યાં રાજકીય છલ-કપટથી કંટાળીને દિગંબર સાધુ થયા અને સમાધિપૂર્વક મૃત્યુ પામ્યા.
(૧૯) ત્યાંથી પાછા મહાશુક નામના દશમા સ્વર્ગના દેવ થયા. " (૨૦) પછી જંબુદ્વિપના ભરતક્ષેત્રમાં ત્રિપુષ્ઠ પ્રથમ નારાયણ થયા ત્યારે અહીં અગીયારમાં તીર્થકર ભગવાન શ્રેયાંસનાથનો સમય હતો.
(૨૧) ત્યાંથી મરીને સાતમી નરકનો નારકી થયો. ભોગમય જીવનનું આ પરિણામ. (૨૨) ત્યાંથી નીકળીને ફરીથી હિમવન પર્વતમાં સિંહ તરીકે જન્મયા.
આ ભવથી એમનો સુધાર શરૂ થયો. એક વખત તે હરણને મારી ખાતો હતો ત્યારે ચારણ ઋદ્ધિધારી મુનિઓ આકાશ માર્ગે ત્યાં આવી સિંહને ધર્મનો ઉપદેશ આપ્યો અને પૂર્વ ભવોનો ચિત્તાર આપ્યો. એ ઉપદેશ સાંભળી સિંહ શાંત થયો અને તેને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું અને તેનો તેણે ખૂબ પશ્ચાતાપ કર્યો. મુનિરાજેએ કરૂણાથી તેને આત્મસ્વરૂપનો સુંદર બોધ આપ્યો અને જણાવ્યું કે તું હવે પછીના દશમાભવે આ ભરતક્ષેત્રનો અંતિમ તીર્થકર મહાવીર થશે. સ્વભાવ સામર્થ્યના જોરથી સિંહે આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું. તેણે પ્રથમ વખત સમ્યગ્દર્શન પામી સુખનો અનુભવ કર્યો. અંતમાં સમાધિપૂર્વક મૃત્યુ પ્રાપ્ત થઇ, જીવન પૂર્ણ કર્યું. અહિંથી જીવનની દિશા બદલાઈ ગઈ. ખરેખર આ જ અગત્યનો ભવ હતો. આ જ બતાવે છે કે કોઈપણ સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવશુદ્ધાત્માનું અવલંબન લઈ તેમાં એકાગ્ર થઈ આત્માનો અનુભવ કરી શકે છે. તે સમયની પર્યાયની યોગ્યતા-કાળલબ્ધિ-અનુકૂળ નિમિત્ત અને ભવ્ય પુરૂષાર્થ -પાંચેય સમવાય પૂર્ણ થયા.
આ ભવમાંથી એ ઉપદેશ ગ્રહણ કરવા યોગ્ય છે કે આત્માર્થીને નિમિતોની શોધમાં વ્યગ્ર નહીં , થવું જોઈએ. નિમિત્તથી કાર્ય થતું નથી, નિમિતથી કાર્ય અટકતું પણ નથી. પરંતુ સ્થિતિ એ છે કે
જ્યારે કાર્ય થાય છે ત્યારે એ નિમિત્તના સહજપણામાં જ થાય છે. વસ્તુતઃ નિમિત્તોને અનુસાર કાર્ય નથી થતું-કાર્યને અનુસાર નિમિત્ત કહેવાય છે. આનાથી ઉપાદાનગત - પર્યાયની યોગ્યતાની