Page Text
________________
૧૩૪
તો તેનો કર્તાપણે નિમિત્ત નથી, પણ ઉછું તેઓ જ્ઞાનમાં નિમિત્ત છે. જ્ઞાન તેને જાણે છે કે આ કાળે આવા યોગ-ઉપયોગ જ્ઞાનથી ભિન્નપણે વર્તે છે; ને પરના કાર્ય પરમાં વર્તે છે. મારી જ્ઞાન પરિણતિ મારામાં વર્તે છે. પર સાથે કે રાગાદિ સાથે તેનો સંબંધ નથી. આમ જ્ઞાનીની પરિણતિ તો ઊંડે ઊંડે અંદર
આત્મામાં ઉતરી ગઈ છે, તેમાં બહારનું નિમિત્તપણું પણ નથી. ૧૦. જ્યાં ભેદ જ્ઞાન થયું, પરથી ભિન્ન આત્મા જાણ્યો અને રાગાદિ અશુદ્ધ ભાવોથી
પણ ભિન્ન જ્ઞાનાનંદ સ્વભાવ જાણ્યો ત્યાં અજ્ઞાન જનિત તે નિમિત્ત-કર્તાપણું પણ છૂટી જાય છે; ને નિર્મળ જ્ઞાનાદિ શુદ્ધ ભાવનું જ કર્તાપણું રહે છે.
આ વાત સમજી પોતાનું સ્વરૂપ સમજવાનો ઉદ્યમ કરવો. સમજવાનું જ આ છે અને એ સમજણથી સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત થાય છે. પ્ર. : જ્ઞાનનું સ્વરૂપ શું? ઉ. : જાણવું તે. (જાણવામાં રાગ-દ્વેષ તે જ્ઞાનનું સ્વરૂપ નથી). “હું આને જાણું
છું' એમ બોલાય પણ ખરેખર પરને નહિ પણ પોતાની જ્ઞાનની પર્યાયને
જાણે છે. કર્મ બંધન રોગનું નિદાન : ૧. આ આત્માને કર્મ બંધન(અનાદિ કાળથી) છે, તે બંધન વડે દુઃખી થઈ રહ્યો
છે. દુ:ખ દૂર કરવાનો જ નિરંતર ઉપાય પણ રહે છે, પરંતુ ખરો ઉપાય પામ્યા વિના તે દુ:ખ દૂર થતું નથી તથા સહ્યું પણ જતું નથી અને તેથી જ આ જીવ વ્યાકુળ થઈ રહ્યો છે. એ પ્રમાણે જીવને સમસ્ત દુ:ખનું મૂળ કારણ કર્મ બંધન
છે, તેના અભાવરૂપ મોક્ષ છે અને એ જ પરમ હિત છે. ૨. કર્મ બંધન હોવાથી અનેક પ્રકારના ઔપાધિક ભાવોમાં જીવને પરિભ્રમણપણું
હોય છે, પણ એકરૂપતા રહેતી નથી. માટે કર્મ બંધન સહિત અવસ્થાનું નામ સંસાર અવસ્થા છે. અનંતા જીવ દ્રવ્યો અનાદિથી જ સંસાર અવસ્થામાં કર્મ
બંધન સહિત છે. સર્વ કર્મનો ક્ષય થવાથી મોક્ષ અવસ્થા ઉત્પન્ન થાય છે. ૩. સંસારમાં એક જીવ દ્રવ્ય અને અનંતા કર્મરૂપ પુગલ પરમાણુ એ બંને અનાદિ કાળથી એક બંધાનરૂપ છે. તેમાંથી કોઈ પરમાણુ જુદા પડે છે તથા કોઈ નવા
મળે છે. એ પ્રમાણે મળવું-વિખરાવું થયા કરે છે. ૪. જેમ મૂળથી જ જળ અને દૂધનો, સુવાર્ગ અને માટીનો, તુષ અને કાગનો તથા
તેલ અને તેલનો અનાદિ સંબંધ જોવામાં આવે છે, તેનો નવીન મેળાપ થયો
| SR No. | 006038 |
| Book Title | Aatmdarshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 218 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |