Page Text
________________
૧૧૮
૯. પણ આ બધું ય મન-વચનના વિકલ્પરૂપ ચિંતવનનું પ્રવર્તવું છે. મન
વચનના વિકલ્પો છે પણ સમ્યભાવનું તાત્પર્ય આટલું જ છે- જ્ઞાન પરિણામ તો સમ્યજ્ઞાન પરિણામરૂપ પ્રવર્તે છે, દર્શન પરિણામ તો કેવળ સમ્યગ્દર્શન પરિણામરૂપ પ્રવર્તે છે, ચારિત્ર પરિણામ તો કેવળ એક સમ્યગુ
સ્વ ચારિત્ર પરિણામરૂપ પ્રવર્તે છે. આ રીતે જ્ઞાનાદિ પરિણામ પોતપોતાના સ્વભાવરૂપ સાક્ષાત્ પ્રગટ થતાં થકા પ્રવર્તે છે. ત્યાં એક ચેતના જ એ સ્વભાવરૂપે પરિણમે છે. એ સમ્યભાવટંકોત્કીર્ણ નિશ્ચલરૂપ ધારણ કરીને પરિણમે છે. આનાથી જે કાંઈ અન્ય પ્રકારે કહેવામાં આવે તે બધામાં ય વિકલ્પ ઊપજે છે. તે સમ્યભાવના પ્રગટ પરિણમવામાં બીજો કોઈ વિકલ્પ નથી, આપોઆપ એક કેવલ સ્વરૂપ પરિણામ પ્રવાહ ચાલ્યો જાય છે. અન્ય કોઈ વિકલ્પ નથી. એવી સમ્યગ્ધારા સમ્યગ્દષ્ટિના
દ્રવ્યમાં પ્રગટી છે. ૧૦.આ રીતે સાધક સાધ્યનો ભેદ ટાળી અભેદસ્વભાવરૂપ થતાં આત્માનુભવ
થાય છે. “વસ્તુ વિચારતું ધ્યાવતૈ; મન પાવે વિશ્રામ; રસ સ્વાદ સુખ ઉપજે,
અનુભવ યાકો નામ.” ૧૧. અનેકાંત દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય સ્વરૂપ વસ્તુને પ્રમાણભૂત યથાર્થ વસ્તુ સ્વરૂપને
પ્રકાશે છે. જ્ઞાની અનેકાંત દષ્ટિયુક્ત સમ્યગૂ એકાંત દષ્ટિને સેવા કરે છે. આત્મા અનંત ગુણનો દલ છે એમ અનેકાંત દષ્ટિથી જ્ઞાન દ્વારા જાણીને જીવ શુદ્ધ ચેતના માત્ર એવી અભેદ સ્વ વસ્તુની શ્રદ્ધા કરે છે. પણ જો અનેકાંત દષ્ટિ થઈ વસ્તુ સ્વરૂપનો નિર્ણય કર્યા વિના જીવ એકાંત દષ્ટિથી
અભેદ વસ્તુની શ્રદ્ધા કરવા જાય તો તેની સાચી શ્રદ્ધા બની શકતી નથી. ૧૨. જ્ઞાની પ્રમાણ જ્ઞાનથી વસ્તુના દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય સ્વરૂપ સંપૂર્ણ સ્વરૂપને
જાણે છે, પણ શ્રદ્ધામાં તો કેવળ એક અખંડ શુદ્ધ મૂળ શુદ્ધ ચેતના વસ્તુ માત્રનો વિષય જ છે. જ્ઞાની કેવળ એક અખંડ, અભેદ, અસંગ ચેતના વસ્તુ માત્રને શ્રી આત્માનો અનુભવ કરે છે.
સ્વાનુભૂતિ કરનારો ભાવ, જેનો સ્વાનુભવ કરવાનો છે એના જેવો શુદ્ધ થાય, એક જાતના થઈને બંને તરૂપ થાય તો સ્વાનુભૂતિ થઈ શકે-રાગ ભાવમાં વીતરાગની અનુભૂતિ ન હોય.
| SR No. | 006038 |
| Book Title | Aatmdarshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 218 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |