Page Text
________________
૧૧૭
૫. આ જીવન જ્ઞાન ગુણ તો અજ્ઞાન પ્રવાહે કરીને પરિણમ્યો. જેટલી પર
વસ્તુ છે તે સર્વેને પોતારૂપ જાણે છે પોતાને પરરૂપ જાણે છે. શ્રદ્ધા ગુણની પરિણતિ મિથ્યાત્વરૂપે પ્રવર્તી, સ્વની સ્વરૂપે પ્રતીતિ નથી, પરની પરરૂપે પ્રતીતિ નથી. પોતે નથી” એવા ભ્રમરૂપે પોતે થયો. ચારિત્ર વિભાવરૂપ પ્રવર્યું. ત્યાં ચારિત્ર નિજ સ્વભાવની સ્થિરતા છોડીને પર પુદ્ગલના
વિકાર ભાવમાં જ સ્થિરતા કરે છે.' ૬. જ્યારે જ્ઞાન ગુણ સમ્યફ પરિણમ્યો, કેવળ જાણવારૂપ પરિણમ્યો ત્યારે તે
સ્વ-શેય જાતિ ભેદ જુદો જાણે છે, પર શેય જાતિ ભેદ જુદો જાણે છે. સમ્યકત્વનો ગુણ વિકારરહિત થઈને પોતાના શુદ્ધશ્રદ્ધાનરૂપે થઈ પ્રવર્યો ત્યારે સ્વ જાતિનું સ્વ જાતિએ કરીને જુદું આસ્તિક્ય થયું. ચારિત્ર ગુણ કેવળ નિજ રૂપ થઈ પ્રવર્યો, પર છોડ્યું. નિજ સ્વરૂપમાં સ્થિરતા કરી. આ સમ્યગ ભેદભેદ વિકલ્પથી સમજાયું. આ ચેતના સમ્યગથી અભેદ છે. સમ્યગ ભાવ જીવને અન્ય સર્વ વિકલ્પોથી જુદો દર્શાવે છે. પોતાના સર્વ અનંત ગુણોને પુંજ તેને વસ્તુ (દ્રવ્ય દલ) કહેવામાં આવે છે. તે વસ્તુને જ્ઞાન તો જાણે જ છે, દર્શન તો શ્રદ્ધે છે, ચારિત્ર તેમાં સ્થિર થઈ
ને આચરે છે. ૭. આત્માનું સ્વરૂપ બીજાઓથી સાંભળવા છતાં જ્યાં સુધી સ્વ અને પર
ભિન્ન છે એવી ભાવના જીવ પોતે વારં વાર ન ભાવે ત્યાં સુધી જીવ મોક્ષપાત્ર થઈ શકે નહિ. શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પણ કહે છે કે “આત્મ ભાવના ભાવતા જીવ
લહે કેવળજ્ઞાન રે'. ૮. આત્મ ભાવના, હું દેહાદિસ્વરૂપ નથી, અને દેહ, સ્ત્રી, પુત્રાદિ કોઈપણ
મારા નથી, શુદ્ધ ચૈતન્યરૂપ અવિનાશી એવો હું આત્મા છું' એમ આત્મ | ભાવના ભાવતાં રાગ-દ્વેષનો-મોહનો ક્ષય થાય છે. હવે સ્વરૂપ ચિંતવન કેમ થાય છે.
“જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રરૂપ હું છું, આ વિકારરૂપ હું નથી. હું મારા એક સ્વરૂપને અનુભવું છું. આ સંસારથી જુદો થયો છું. હવે હું સ્વયં દેખું-જાણું છું. મેં હવે સમ્યગભાવ જુદો કર્યો. હું અમર છું' એ રીતે અનેક પ્રકારે મનમાં, વાણીમાં સમ્યભાવની સ્તુતિ ઉપજે છે. વારંવાર પોતાનું શુદ્ધ સ્વરૂપ ચિંતવે છે.
| SR No. | 006038 |
| Book Title | Aatmdarshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 218 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |