Aatmdarshan

SR No.: 006038
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi
Total Pages: 218
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 118

૧૧૧
.
કર્મનો આસ્રવ બંધ થાય છે, પુણ્ય-પાપનો વિપાક થાય ત્યારે જ જીવ દુ:ખી થાય છે. તો જીવની આવી અશુદ્ધ પરિણતિ જીવને અવિધિરૂપ
છે-અયોગ્ય છે કારણ કે જીવ તેથી દુઃખી થાય છે. ૬. જીવને જેટલા કાંઈ તીવ્ર-મંદ શુભાશુભ પરિણામ થાય છે તે બધાય
પરાચરણ છે કારણ કે મંદ કષાય કે તીવ્ર કષાય તે જીવનો વિકાર ભાવ જ
છે. વિકાર વગરની શુદ્ધ જીવ સ્વભાવ છે. ૭. આ જગતની જેવી સ્થિતિ છે તેવી સ્થિતિએ જ સદા રહે છે તેને યથા સ્થિતિ કહે છે.
જીવ, પુદ્ગલ, ધર્મ, અધર્મ, આકાશ, કાળ દ્રવ્યો છે એ શાશ્વત છદ્રવ્યો પોતપોતાના જેવા ગુણો તે વડે, પોતપોતાના જેવા જેવા પર્યાયો તે વડે શાશ્વત સ્થિતિથી સ્થિત છે. પોતપોતાની ભિન્ન ભિન્ન સત્તાથી પોતપોતાની જેવી જેવી સ્થિતિ છે, તેવી તેવી સ્થિતિથી ક્યારેય ચલિત થતા નથી. સદાય જેવા ને એવા જ રહે. તેનું નામ “યથા સ્થિતિ ભાવ”
કહેવાય છે. ૮. વસ્તુનો જે મૂળ સ્વભાવ હોય તે મર્યાદિત ન હોય, બેહદ હોય. આત્માનો
સ્વભાવ જે જાણવાનો છે તો તે કોને ન જાણે? બધાને જાણે. સમસ્ત વસ્તુઓનો સ્વભાવ પ્રમેયત્વ ગુણને લીધે જણાવા યોગ્ય છે, તો તે પણ બેહદ હોય. તો જ્ઞાનમાં કઈ વસ્તુ ન જણાય? તેથી આત્મા પૂર્ણ નિર્મળ જ્ઞાન વડે અનંત ધર્મોયુક્ત વસ્તુના સમસ્ત સ્વરૂપને જાણે છે અને પ્રત્યેક દ્રવ્યમાં પ્રમેયત્વ ગુણ હોવાથી અનંત ધયુક્ત પ્રત્યેક દ્રવ્યોનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ જ્ઞાનમાં જણાય છે.
જેટલા દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય ભાવ છે, તેટલા બધાય ને તે સાક્ષાત જાણે છે. એવું જે કાંઈ છે તે બધાયનું જ્ઞાન ગુણના જાણનારને ગોચર થયું, તે થવું બધુંય શેય નામ પામે છે. આગમમાં જ્ઞાન-ગોચરને શેયના
નામથી કથન ચાલે છે એમ જાણવું. ૯. આ આત્મા જેમ જેમ પોતાના નિજ જાતિરૂપે પરિણમે છે, વિશ્રામ લે
છે, તેમ તેમ તે કાળે જે અશુદ્ધ ભાવ છે તે યત્ન વિના જ આપોઆપ જ ક્યાંય નાશ થઈ જાય છે. જે અશુદ્ધ ભાવ છે, અનિત્ય ભાવરૂપ છે તેને જિનવચનમાં હેય” ભાવ કહ્યો છે.