Page Text
________________
૧૧૦
ધર્મનું સત સ્વરૂપ (સાર)
૧. આત્મ અવલોકન : ૧. યથાર્થ વસ્તુ સ્વરૂપ વસ્તુ સ્થિતિ સમજવા માટે જેમની પાસેથી સમજવું
છે એવાં દેવ-ગુરૂ-શાસ્ત્ર સાચા કોણ છે? તેનો પ્રથમ નિર્ણય કરવો પડશે. કારણ કે સાચા દેવ-ગુરૂ-શાસ્ત્ર સિવાય જેમણે વસ્તુનું યથાર્થ સ્વરૂપ જાણ્યું નથી એવા ખોટાં દેવ-ગુરૂ-શાસ્ત્ર દ્વારા વસ્તુનું સાચું સ્વરૂપ સમજવું અશક્ય છે. સાચા દેવ તો તે જ કહેવાય કે જે નિર્દોષ હોય, વીતરાગ અને સર્વજ્ઞ હોય. સાચા ગુરૂ અને સાચા શાસ્ત્ર તે જ કહેવાય કે જે વીતરાગતાનું
પ્રતિપાદન કરે. ૨. વીતરાગની મૂર્તિ દેખતાં એમ સ્પષ્ટ પ્રતીત થાય છે કે રાગાદિકાંઈ આત્માનો
મૂળ સ્વભાવ નથી. વિકાર ટળતાં નિજ શુદ્ધ સ્વભાવ પ્રગટે છે તેથી વીતરાગ પ્રતિમા જ સંસારી જીવોને નિજ રૂપ દેખાડવાનું નિમિત્ત છે. ભગવાન વીતરાગ થયા તે એમ દર્શાવે છે કે તેઓ પ્રથમ રાગી હતા. રાગ ટળતા પ્રભુ થયા, એમ જ આ જીવ શક્તિ અપેક્ષાએ તેમના જેવો હોવાથી
રાગ ટળતાં તે અવસ્થાએ પોતે જ પ્રભુ બને છે. ૩. વળી જેઓ કેવળ એક વીતરાગપણાનો જ ઉપદેશ આપે તે જ સાચા ગુરૂ
છે. તેમનો બીજો કશોય અભ્યાસ નથી, આ જ અભ્યાસ છે. પોતે પણ
અંતરંગમાં પોતાને વીતરાગરૂપ અભ્યાસે છે. ૪. ખરેખર હું વીતરાગ, મારૂં નિજ સ્વરૂપ વીતરાગ છે એમ ભવ્ય જીવ માને
છે અને પોતાનું નિજ સ્વરૂપ પ્રગટપણે પરિણમતા તે પોતાનું સ્વરૂપ વીતરાગરૂપે જાણે-દેખે-આચરે છે. તે વીતરાગતા” ને જ જીવ નિજ ધર્મરૂપે અનુભવે છે. અન્ય સર્વ ભાવોને અશુદ્ધ, ભિન્ન, અધર્મ જાણે છે.
સર્વ શાસ્ત્રોનો સાર વીતરાગતા” જ છે. ૫. જીવ નિજ જાતિરૂપ પોતાના જ સ્વરૂપમાં પરિણમે તેને વિધિવાદ કહે
છે. જીવ પોતાનું જ સ્વરૂપ જે જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર તે રૂપે પરિણમે છે, તે રૂપ પરિણમતા કર્મનો સંવર, નિર્જરા અને મોક્ષ થાય છે. જીવની સ્વરૂપ પરિણતિ વિધિ યોગ્ય છે કારણ કે જીવ તેથી સુખી થાય છે. અને જીવની જે પર ભાવરૂપ અશુદ્ધ પરિણતિ છે તે પરિણતિરૂપે પરિણમતા
| SR No. | 006038 |
| Book Title | Aatmdarshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramniklal Savla |
| Publisher | Anandji Kalyanji Pedhi |
| Publication Year | |
| Total Pages | 218 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |