________________
કહ્યો છે. દેવ પ્રત્યક્ષ મોક્ષ છે અને ગુરુ એ મોક્ષમાર્ગ છે. જે વીતરાગતાને પોષે એ સાચા શાસ્ત્ર છે – ધર્મ છે.
પોતાનો પોતારૂપ જાણવું - સમ્યજ્ઞાન છે, પોતાને પોતારૂપ માનવું
- સમ્યગ્દર્શન છે, પોતાના સ્વરૂપમાં સ્થિર થઈ જવું - સભ્યશ્ચારિત્ર છે. ૭. જીવની સાતમી ભૂલ તત્ત્વજ્ઞાન સંબંધી છે. તત્ત્વજ્ઞાન યથાર્થ ન હોતાં અનંતાનુબંધી કષાય એને થાય છે.
જીવ-અજીવ-આશ્રવ-બંધ-સંવર-નિર્જરા અને મોક્ષ એ સાત તત્ત્વોનું યથાર્થ સ્વરૂપ એ જાણતો-માનતો નથી.
| વિશ્વ વ્યવસ્થતા, વસ્તુ વ્યવસ્થતા, ક્રમબદ્ધ પર્યાયઉપાદાન-નિમિત્ત, નિશ્ચય-વ્યવહાર એ બધા તત્ત્વોનું યથાર્થ સ્વરૂપ નહિ જાણવું એ જ દુઃખનું
કારણ છે. મિથ્યાદર્શનની ટૂંકી વ્યાખ્યાઓ : ૧. સ્વ-પર એકત્વ દર્શન (એકત્વ બુદ્ધિ). ૨. મનુષ્ય અને તિર્યંચ પ્રત્યે મમત્વ બુદ્ધિથી કરૂણા થવી તે. ૩. પરની કતૃત્વ બુદ્ધિ. ૪. પરની ભોકતૃત્વ બુદ્ધિ. ૫. પરને જાણવાની ક્ષેત્ત્વ બુદ્ધિ. ૬. પોતાના સ્વરૂપની ભ્રમણા. ૭. અતત્ત્વ શ્રદ્ધાન. ૮. અવિધા. ૯. પર્યાય બુદ્ધિ. ૧૦. બહિરદષ્ટિ. ૧૧. વસ્તુ સ્વરૂપ ન હોય તેમ માનવું, હોય તેમ ન માનવું. ૧૨. વ્યવહાર મૂઢતા. ૧૩. વિપરીત-રુચિ.
