________________
૩૫૧
ચૌદ રાજલેકના ઘન-પ્રત અને શ્રેણિ, છે. મિથ્યાત્વને ઉદય ન હોય તે આ કાર્ય બને જ નહીં. એ જ પ્રમાણે જ્યાં સુધી અવિરતિ છે ત્યાં સુધી અપ્રત્યાખ્યાની (બીજા નંબરના) કષાયોને ઉદય છે. અને એ અવિરતિ સહચરિત અપ્રત્યાખ્યાન કષાયદય વડે જ અપ્રત્યાખ્યાની ચારકષાય, મનુષ્યગતિ, મનુષ્યનું આયુષ્ય, ઔદારિક શરીર વગેરે પ્રકૃતિએ, તેની યથાગ્ય સ્થિતિ, અને શુભ-અશુભ રસ ઉત્પન્ન થાય છે. અવિરતિને અભાવ થવા પૂર્વક જીવનમાં દેશવિરતિ અથવા સર્વવિરતિનું સ્થાન પ્રગટ થાય એટલે અવિરતિ સહચરિત અપ્રત્યાખ્યાન કષાદય વડે બંધાતી ઉપર જણાવેલ પ્રકૃતિએ તેમ જ તેની સ્થિતિ-રસાદિને બંધ અવશ્ય અટકી જાય છે. આટલા સ્પષ્ટીકરણથી મિથ્યાત્વ અને અવિરતિ નામના કર્મબંધના કારણેનું શું કાર્ય છે તે સ્પષ્ટ સમજાઈ જશે. ૯૬.
અવત–મી ગાથામાં સ્થાને શ્રેણિના અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલાં કહ્યાં, ત્યાં છે એટલે શું? તેનું સ્વરૂપ કહેવાને કાકાશને ઘન કેવી રીતે કરે છે તથા પ્રસંગે પ્રતાનું સ્વરૂપ પણ અન્તર્ગત હોવાથી તે પણ સર્વ આ ગાથામાં કહેવાય છે – चउदसरज्जूलोओ, बुद्धिकओ होइ सत्तरज्जुघणो । तद्दीहेगपएसा, सेढी पयरो य तव्वग्गो ॥९७ ॥
થાઈ–૧૪ રજજુરૂપ કાકાશને બુદ્ધિ વડે ઘન કરીએ તે સાત રજજુ જેટલે ઘન થાય, તે ઘનીકૃત લેકની ઊર્ધ્વ અધઃ (નીચેથી ઉપર સુધીની) દીર્ઘ એવી એકેક આકાશ
