________________
શતકનામા પંચમ કચય વિશેષા સહિત
અશુભ પ્રકૃતિમાં અશુભ રસની પણ તીવ્રતા–મ'દતા ઉત્પન્ન થાય છે. અને તે અવસરે બંધાતી ઘાતિપ્રકૃતિમાં અશુભ કની યથાયેાગ્ય તીવ્રતા પ્રગટ થાય છે.
૩૫૦
રસબંધમાં સામાન્ય રીતે કષાયેાયને કારણ ગણવામાં આવે છે અને અપેક્ષાએ તે વાત સાચી પણ છે. એમ છતાં શુભલેશ્યા તથા અશુભલેશ્યાના કારણે કષાયેાદયનું પ્રશસ્તપણું અને અપ્રશસ્તપણુ' તેમ જ એ પ્રશસ્ત-અપ્રશસ્તકષાયાદયના કારણે ઉપર જણાવવા પ્રમાણે શુભ-અશુભ રસબધ અને તેમાં તીવ્રતા-મંદતા પ્રગટ થતી હાવાથી મુખ્યત્વે લેશ્યાને રસમ ધનુ' કારણ ગણવામાં આવે છે. જે ખાખત પૃષ્ઠ ૧૬૨ ટીપણુ નં. ૮૧ માં કમ પ્રકૃતિની મલગિરિ મહારાજેની ટીકાના પાઠ સાથે અગાઉ જણાવેલું છે.
પ્રશ્નઃ—ક ખ`ધના મુખ્ય ચાર કારણેા મિથ્યાત્વ-અવિરતિકષાય અને ચેગ પૈકી-ચેાગથી પ્રકૃતિબંધ અને પ્રદેશખ ધ, તેમ જ કષાયથી સ્થિતિબંધ અને રસમધ એમ ચેગ અને કષાયાનું કાર્ય તા જણાવ્યુ'. પર`તુ મિથ્યાત્વ અને અવિરતિ એ બન્ને કર્મબંધના કારણેાથી શું કાર્ય થાય છે ?
ઉત્તરઃ—જ્યાં જ્યાં મિથ્યાત્વના ઉદય છે ત્યાં ત્યાં અવશ્ય અનન્તાનુ ધિ કષાયના ઉદય હાય છે અને એ મિથ્યાત્વ સહુચરિત અનન્તાનુ ધિના ઉદયથી જ મિથ્યાત્વમેહનીય, અનન્તાનુ ધિકષાય, નરકગતિ, નરકાયુષ્ય, નપુ'સકવેદ વગેરે સાળ પ્રકૃતિ, તેના ૭૦ કોડાકોડી-ત્રીશ કોડાકોડી ૨૦ કોડાકોડી વગેરે સ્થિતિમધ અને તે પ્રકૃતિઓમાં ચઉઠાણીએ અશુભરસ વગેરે ઉત્પન્ન થાય છે. એ બધુ` કા` મિથ્યાત્વનુ' જ
