________________
૧૪ ]
વ્યાખ્યા નથી. એ રહસ્ય બધુ સજ્ઞકથિત જૈન શાસ્ત્ર દ્વારા જ જાણી શકાય છે. આ વિજ્ઞાન ત્રિકાલજ્ઞાનીએ જ બતાવ્યું છે એ પૂરવાર કરવા માટે બીજા કોઈ પુરાવા તરફ ન જઈએ તેા હું તે એમ કહું કે આ કશાસ્ત્ર માટે જે જે શબ્દો પ્રયુક્ત થયા છે એ શબ્દો તમને વિશ્વમાં કાંય જોવા-સાંભળવા નહિ મળે. આ શબ્દાની અભિનવતા અને અજોડતા એ જ એની સજ્ઞકથિત સચ્ચાઈ પૂરવાર કરવા માટે નિષ્પક્ષપાત અને તટસ્થ વિદ્વાન માટે પ્રમાણ પત્રરૂપ છે.
પ્રશ્ન:—હવે તમે કને ગુણરૂપે નહિ પણ દ્રવ્યરૂપે છે એ શાસ્રદ્વારા અહીં નિશ્ચિતપણે જણાવવા માગેા છે તે હવે તે વાત જણાવે.
ઉત્તર:—જેમ વિજ્ઞાન, ડૅાકટરી એલેાપથી સાયન્સ એમ જણાવે છે કે–સમગ્ર વિશ્વ અસ`ખ્ય જાતનાં બેકટરીઆ અને વિવિધ પ્રકારનાં વાયરસ જીવેાથી ઠાંસી-ઠાંસીને ભયુ` છે. એના વિનાની એક ટાંકણી જેટલીએ જગ્યા વિશ્વમાં ખાલી નથી. એક સાયના અગ્રભાગ જેટલી જગ્યામાં કરેાડા એક્ટરીઆ હાય છે.
વિજ્ઞાનની જેમ કના અણુ-પરમાણુએ ( પુદ્ગલસ્કા ) માટે પણ એ રીતે સમજવાનું છે. ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માએ જ્ઞાનદ્વારા પ્રત્યક્ષ કર્મના અન તપ્રદેશી દ્રબ્યાને જોયા અને કહ્યુ કે−ક રૂપ પિરણામ પામનારા પુદ્ગલસ્ક ધા વિશ્વમાં સત્ર વ્યાપ્ત છે.
જીવ સ્વભાવે અમૂત્ત (કોઈ પણ પ્રકારની આકૃતિ વિનાના) છે. પણ અનાદિ કાલથી જ મૂત્ત એવા કોઈના સબંધથી