Page Text
________________
પ્રથમ પ્રકાશ મહાવીર દેવની કરૂણું. कृतापराधेऽपि जने, कृपामंथरतारयोः । इषद्बाष्पाईयोर्भद्रं, श्रीवीरजिननेत्रयोः ॥ ३॥ અપરાધ કરવાવાળા જી ઉપર પણ ઉપર દયાથી નમ્ર અને અશથી આદ્ર એવાં શ્રી વીર પરમાત્માના નેત્રોનું કલ્યાણ થાઓ. ૩.
વિવેચન-અંતરંગ મહાનું કરૂણા યા દયાસૂચક આ બનાવ એવો બન્યો છે કે, તે મહાવીર દેવની અપરાધી જી ઉપર પણ અગાધ કરૂણાને સૂચવી અત્યારની સબળ પણ આત્મભાવમાં નિર્બળ પ્રજાને આશ્ચર્યના વમળમાં નાંખે છે. વૈરાગ્યવાસનાથી ભરપૂર મહાવીર દેવે ગૃહસ્થાશ્રમને ત્યાગ કરી, નિવૃત્તિ માર્ગ મેળવવા માટે શ્રમણ માર્ગ સ્વીકારી, આ પૃથ્વીતળ ઉપર વિચરતાં એક વખત ઘણા ઑછુ લેકથી ભરપૂર દઢ ભૂમિમાં આવ્યા. અઠમની તપશ્ચર્યા કરી પેઢાલ ગામની પાસે પેઢાલ નામના વનમાં રહેલ પોલસા નામના દેવળમાં કાર્યોત્સર્ગ કરી ધ્યાનસ્થ રા.
એ અવસરે સૌધર્મદેવલોકની સુધર્મા નામની સભામાં સૌધમેં દેના પરિવાર સહિત બેઠા હતા. વિસ્તારવાળા અવધિ જ્ઞાનથી પૃથ્વીતલ ઉપર અવલોકન કરતાં તે ઈદ્ર શ્રમણ ભગવાનને પે ઢાળ વનમાં જોયા. આ અવસરે મહાવીર દેવને પરિપૂર્ણ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું નહોતું, પણ તે પરિપૂર્ણ જ્ઞાનોત્પત્તિ કર્મક્ષયથી થાય છે, અને તે કર્મક્ષય ધ્યાન સાધ્ય છે, માટે કર્મક્ષય કરવા તે ધ્યાનાવસ્થામાં નિમગ્ન રહેલા હતા. આ સ્થિતિમાં મહાવીરદેવને જોઈ છે ત્યાંજ રહી નમસ્કાર કર્યો, કારણ કે વિવેકી જે સામાન્ય રીતે પણ સમજી શકે છે, કે આવી ધ્યાનાવસ્થામાં તેમની પાસે જતાં રખેને તેમની તેવી દશામાં વિધરૂપ થઈએ, તથાપિ તે ઇદ્રને ગુણાનુરાગ છુપ ન રહ્યો. “ગમે તેવી નિકટ કે દુર અવસ્થામાં પણ મહાન પુરૂષના ગુણોનું સ્મરણ તે કરવુંજ. અને સામર્થ્ય હોય તે બીજાઓને પણ ગુણાનુરાગી કરવા.” આવા ઈરાદાથી પોતાની સભામાં ઇંદ્રબલી ઉઠે કે “હે મહાનુભાવે, દેવ અને અસરાઓ ! આ ભરતક્ષેત્રમાં પેઢાલ ગામની નજીક પિલાસ ચૈત્યમાં આ મહાવીરદેવ ધ્યાનાવસ્થામાં રહ્યો છે. ધ્યાનની
| SR No. | 006022 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Kesharsuri |
| Publisher | Balchand Sakarchand Shah |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |