Page Text
________________
૫
મહાવીર દેવની સમદષ્ટિ. તાપસ થયે. ત્યાં પણ કોઈની વિશેષતાથી આશ્રમમાંથી કુલફળ લઈ જતા રાજકુમારને મારવા દેડયે ત્યાં કુવામાં પડે. મરણ પામી આ સર્પ પણે ઉપ. અહે! હજી પણ ધન્ય ભાગ્ય છું કે મારા ઉદ્ધાર માટે આ કરૂણાસાગરે દયા લાવી અનેક કષ્ટ સહન કરી મને પ્રતિબંધ પમાડે, પણ હવે આવા તિર્યંચના ભાવમાં હું શું કરી શકું ? મારે ઉદ્ધાર કેમ થશે ?” આમ વિચાર કરતા સપના અધ્યવસાયને મહાવીરદેવે પોતાના જ્ઞાનથી જાણી લીધા અને તેને જણાવ્યું કે “હે ચંડકૌશિક સર્ષ! હવે વધારે પશ્ચાત્તાપ કરી હતબળ ન થા. હું તને ઉપાય બતાવું છું. તારું આયુષ્ય હવે અલ્પ છે. તું અનશન કર. (આહારને ત્યાગ કર.) આ બિલમાં તારી દષ્ટિ રાખી પંચપરમેષ્ટિ નમસ્કારમંત્રનું સ્મરણ કર, સર્વ જીની પાસે અંતઃકરણથી માફી માગ કે મારા કરેલા અને પરાધોને તમે માફ કર. મારી અજ્ઞાન દશાથીજ મેં તમને દુઃખ આપ્યું છે. હવે અત્યારથી હું કેઈ ને દુખ નહિ આપું. તેમજ કોઇને ત્યાગ કર. તને ગમે તેવી આફત આવી પડે તે પણ બીલકુલ ક્રોધ ન કરીશ. કોધનાં ફળે તે પોતે અનુભવ્યાં છે. ” આ પ્રમાણે પ્રભુની કહેલી શિક્ષા માન્ય કરી તે સર્ષ બિલમાં મુખ રાખી ત્યાંજ રહ્યો. શ્રમણ ભગવાન્ પણ તેના પરિણામની દઢતા રખાવવા માટે છેડા વખત તેની સહાય અર્થે ત્યાંજ રહ્યા. સર્પ પણ પંદર દિવસ અવશેષ આયુષ્ય પૂર્ણ કરી સહસ્ત્રાર નામના આઠમા દેવલેકે દેવપણે ઉત્પન્ન થયે. અમુક વખત પછી ઈદ્ર આવીને વીર પ્રભુના ચરણમાં નમસ્કાર કરી સ્તુતિ કરી. આ બેઉ પ્રસંગમાં તે વીરપુરૂષને સમભાવજ રહ્યો હતે. “સહેજસાજના અપમાનમાં કે માનમાં આ દુનિયાના પામર જીવોને હર્ષ કે શેકથઈ આવે છે, તેવું આ મહાપુરૂષનું જીવન નહોતું. આથી પણ અધિક પ્રસંગેમાં પણ તે મહાશયે સમભાવ રાખ્યું હતું, અને તેથી જ પરિપૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી મિક્ષ પદને પ્રાપ્ત થયા છે.” એ તેમના અતિશાયી ગુણને શાસ્ત્રકાર યાદ કરીને ગ્રંથની આદિમાં નમસ્કાર કરે છે.
–(૦)---—
| SR No. | 006022 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Kesharsuri |
| Publisher | Balchand Sakarchand Shah |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |