________________
પ્રથમ પ્રકાશ,
તેઓનું જન્મ, જરા, મરણથી રક્ષણ કર્યું, માટે રાગ આદિને જીતનાર, અહંત, યેગીઓને નાથ અને છાનું રક્ષણ કરનાર આ ચારે વિશેષણે તે મહા પુરૂષને જ ઘટી શકે છે, અને તેવા મહાન ગુણોથી આકર્ષાઈ આ શાસ્ત્રકાર તે મહાવીર દેવને શાસની આદિમાં નમસ્કાર કરે છે.
મહાવીર દેવની સમષ્ટિ.
पन्नगे च सुरेंद्रे च कौशिके पादसंस्पृशि ।
निर्विशेष मनस्काय श्रीवीरस्वामीने नमः ॥२॥ દંશ કરવાની બુદ્ધિથી પગને સ્પર્શ કરનાર (દંશ આપનાર) પૂર્વ જન્મના કૌશિક ગેત્રી સપના ઉપર અને નમન કરવાની બુદ્ધિથી પગને સ્પર્શ કરનાર ઇંદ્રના ઉપર પણ જે મહાશયનું મન સરખું જ હતું, તે શ્રીમાન્ મહાવીર દેવને નમસ્કાર કરું છું. ૨.
વિવેચન–જન્મ, જરા, મરણથી ત્રાસ પામેલા અને તેથીજ આ દુનીયાની સંગ અને વિયેગવાળી માયાના પાશમાં, નહિ સપડાતાં વૈરાગ્યરસમાં નિમગ્ન થઈ મહાવીરદેવ ચારિત્ર અંગીકાર કરી, અપ્રમત્તપણે પૃથ્વીતળ ઉપર વિચરતાં, એક વખત શ્વેતાંબી નગરી તરફ જતા હતા, ત્યારે કેટલાક ગોવાળીઆના છોકરાઓએ કહ્યું કે હે શ્રમણ, આ રસ્તે કૌશાંબી જવાને લીધે છે તથાપિ આ રસ્તામાં એક કનકપલ નામના તાપસને આશ્રમ આવે છે. ત્યાં એક દષ્ટિવિષસર્ષ રહે છે, તેના ત્રાસથી કેટલાક વખતથી આ રસ્તો બંધ થયે છે, કારણ કે તે રસ્તે જનાર માણસને તે સર્ષ પિતાના દષ્ટિથી બાળી ભસ્મ કરે છે, માટે આ રસ્તે મૂકી બીજો માર્ગ કે જે કેટલાક ફેરમાં છે તથાપિ નિવિન છે, તે રસ્તે તમે જાઓ. બાળકના વચને સાંભળી કૃપાળુ દેવ વિચાર કરવા લાગ્યા, કે અનેક જીવને સંહાર કરનાર આ સર્ષ મારાથી પ્રતિબોધ પામે તે તેના ડંસથી મને થએલું દુખ એ અલ્પજ છે. મારા એક જીવને કષ્ટ થતાં