________________
પ્રકારાંતરે ધ્યાન
૩૦૫ મંત્રાધિરાજના ધ્યાનથી થતું ફળ ) महातत्त्वमिदं योगी यदैव ध्यायति स्थिरः। .. .. तदैवानंदसंपद्भू मुक्तिश्रीरुपतिष्ठते ॥२४॥
મનને સ્થિર કરી સ્થિર થઈ, યેગી જ્યારે આ અહં મહા તત્વનું ધ્યાન કરે છે, તે જ વખતે તેને, આનંદ સંપદાની ભૂમિ સમાન મોક્ષ લક્ષ્મી સમીપ આવી ઉભી રહે છે. ૨૪.
પ્રકારાંતરે ધ્યાન. रेफबिंदुकलाहीनं शुभ्रं ध्यायेत्ततोऽक्षरम् ।
ततोऽनक्षरतां प्राप्तमनुच्चार्य विचिंतयेत् ॥२५॥ રેફ, બિંદુ અને કલા રહિત ઉજવળ (૯) વર્ણનું ધ્યાન કરવું. પછી તેજ અક્ષર, અનક્ષરતા (અર્ધ કલાના આકારને પામેલો) અને મુખે ઉચ્ચારી ન શકાય તેવી રીતે મનમાં ચિંતવવો. ૨૫.
निशाकरकलाकारं सूक्ष्म भास्करभास्वरं । અનાહતમાં રેવં વિલંત વિચિંતન્ ! રદ્દ .. तदेव च क्रमात्सूक्ष्मं ध्यायेद्वालाग्रसंनिभं।
क्षणमव्यक्तमीक्षेत जगज्ज्योतिर्मयं ततः ॥ २७ ॥ ... ચંદ્રમાની કલાના આકારે સૂક્ષમ, અને સૂર્યની માફક દેદીપ્યમાન અનાહત નામના દેવને (અનુચ્ચાર્ય અને અનક્ષરતાની આકૃતિને પામેલા અનાહત નામના દેવને,) (હ) વર્ણને સ્કુરાયમાન થતું ચિંતવવો. તેજ અનાહતને અનુક્રમે વાળના અગ્રભાગસર સૂક્ષમ
ધ્યાવવો. પછી થેડે વખત આખું જગતું અત્યક્ત(નિરાકાર) - તિમય છે તેમ જેવું. ૨૬, ૨૭.
मचान्य मानसं लक्ष्यादलक्ष्ये दधतः स्थिरं। ज्योतिरक्षयमत्यक्षमतरुन्मीलति क्रमात् ॥२८॥ इति लक्ष्यं समालंब्य लक्षाभावः प्रकाशितः।
निषण्णमनसस्तत्र सिध्यत्यभिमतं मुनेः ॥ २९॥ પછી તે લક્ષમીમાંથી મનને (હળવે હળવે) ખસેડીને અલયમાં સ્થીર કરતાં, ક્ષય ન થાય તેવી અને ઈદ્રિય અગોચર, તિ અંદર અનુક્રમે પ્રગટ થાય છે. આ પ્રમાણે લક્ષ્યનું આલંબન લઈ (ધ્યાન કરી અનુક્રમે) નિરાલંબનતારૂપ લક્ષ્યાભાવને પ્રકાશિત કર્યો.