________________
યોગશાસ્ત્ર.
(૧૧)
રાજાને તે રાત્રીએ ત્યાં જતાં અટકાવ્યા અને તેજ અને રાત્રે ત્યાં વીજળી પડવાથી તે રાણીનું મરણુ થયુ. આ વખતે રાજાએ ઉદ્દયન મત્રીને મેલાવી પૂછ્યું કે હૈ મંત્રી ! આવા ભવિષ્યજ્ઞાની માણસ તમાને કાણુ મળ્યા જેણે મને આજે વિતદાન આપ્યું.' મંત્રીએ જણાવ્યું કે 'હે રાજન ! અહીં શ્રી. હેમચંદ્રાચાજી પધાર્યા છે, અને તેમણે આ વાત જણાવી આપને ત્યાં જતાં અટકાવ્યા છે,'
આ સાંભળી બહુ ખુશી થઇ રાજાએ આચાર્યશ્રીને રાજસભામાં ખેલાવ્યા. હેમચંદ્રજી ત્યાં ગયા, એટલે રાજાએ ઉભા થઇ તેમને વંદન કર્યું, તથા હાથ જોડી આંખેામાં આંસુ લાવી કુમારપાળે કહ્યું ‘હે ભગવન! આપને મુખ દેખાડતાં મને શરમ આવે છે; કારણ આજદિનસુધી આપને મેં સંભાર્યાં પશુ નહિ; આપના ઉપકારના બદલા મારાથી કાષ્ટ રીતે વળી શકે તેમ નથી. માટે હું પ્રભા ! આપે પ્રથમથીજ મારા પર નિ:કારણુ ઉપકાર કર્યો છે, અને આપનું તે કરજ હું કયારે વાળીશ ? આચાર્યશ્રીએ ત્યારે કહ્યું કે હે રાજન! હવે દિલગીર ન થા. તમને ઉત્તમ પુરૂષ જાણીનેજ મે ઉપકાર કર્યો છે. હવે અમારા ઉપકારના બદલામાં તમેા ફક્ત જૈન ધર્મ સમાચરો, એટલી મારી આશીષ છે' કુમારપાળે જવાબમાં કશું ‘ ભગવન્ ! આપની તે આશિષ તે મને હિતકારી છે.' એમ કહી રાજાએ જૈન ધમ સ્વીકાર્યાં.
૧૧.
હેમચંદ્રસૂરિ અને શિવમંદિર
એક વખત એક પુરૂષે રાજસભામાં આવી રાજાને વિનતિ કરી કે હે મહારાજ ! દેવકીપાટણ-પ્રભાસપાટણનુ' સામેશ્વરનું હેરૂ પડી ગયું છે, તો તેને જીર્ણોદ્ધાર કરાવેા.' રાજાએ કહ્યું કે બહુ સારૂં”, જ્યાં સુધી હું તે હે' ન સમરાવું, ત્યાં સુધી હું માંસ નહિ ખાઉં.'
રાજાએ ત્યારપછી દહેરાતા જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યા, અને પછી માંસભક્ષણુ ચાલુ કીધુ. ત્યારે હેમચંદ્રજીએ કહ્યું ‘રાજન્ ! આપણે ચાલા સામેશ્વરને દહેરે જને જોઈ એ, અને ત્યાં સુધી માંસની આખડી યેા. રાજાએ તેમ કરવા હા પાડી.
પ્રભાસપાટણ જવાનું સૂરિએ પ્રયાણ કર્યુ. ત્યારે રાજાએ હેમચંદ્રજી ગુરૂને પાલખીમાં એસવા કહ્યું, પણ ગુરૂશ્રીએ તે ન સ્વીકાર્યું. કારણ કે મુનિ હંમેશાં પગેજ ચાલે. પછી આગળથી જવાનું કહી પાતે પછી આવશે એમ