________________
૨૨૪
ચતુર્થ પ્રકાશ. વન કરી ભવભ્રમણથી વિરક્તતા મેળવવી તે લકસ્વરૂપનું વિચારવાનું પ્રયોજન છે. લસ્વરૂપ ભાવના સમાપ્ત થઈ. ૧૦૩ થી ૧૦૬.
સમ્યકત્વ દુર્લભત્વ ભાવના. अकामनिर्जरारूपात्-पुण्याजतोः प्रजायते । स्थावरत्वात्रसत्वं वा तिर्यकत्वं वा कथंचन ॥ १०७ ।। मानुष्यभार्यदेशश्च जातिः सर्वाक्षपाटवम् । आयुश्च प्राप्यते तत्र कथंचित्कर्मलाघवात् ।। १०८ ।। પાન્ત પુથત શ્રદ્ધા થશોધ્યા तत्त्वनिश्चयरूपं तद् बोधिरत्नं सुदुर्लभम् ॥ १०९ ॥ भावनाभिरविश्रांत-मिति भावितमानसः । निर्ममः सर्वभावेषु समत्वमवलंबते ॥ ९१० ॥
અકામ નિરારૂપ પુણ્યથી કઈ પણ પ્રકારે જંતુઓને (નિગોદથી) સ્થાવરપણું, ત્રસપણું અને તિર્યચપણું પ્રાપ્ત થાય છે. અને તેનાથી પણ વિશેષ કર્મલાઘવતા થતાં મનુષ્ય જન્મ, આર્ય દેશ, ઉત્તમ જાતિ, સર્વ ઈદ્રિયપટુતા (પરિપૂર્ણતા) અને લાંબુ આયુષ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. તેમજ વિશેષ પુણ્યદયથી ધર્મ શ્રવણ કરવાને અભિલાષ, ધર્મકથન કરનાર ગુરૂ અને અને ધર્મનું શ્રવણ એ સર્વ મળે છd પણ તવ નિશ્ચયરૂપ બધિરત્ન (સમ્યક્ત્વ) પામવું એ વિશેષ - લભ છે. આ પ્રમાણે વિચાર કરી સમ્યકત્વમાં દઢ થવું તે બેધિદુલભ ભાવના છે. આ બાર ભાવનાઓવડે મનને નિરંતર વાસિતભાવિત-કરતાં સર્વ પદાર્થોને વિષે મમત્વ રહિત થઈ પ્રાણિઓ સમભાવને પ્રાપ્ત થાય છે. માટે સમ સુખાથીઓએ બાર ભાવનાથી અહોનિશ અંત:કરણને વાસિત કરવું જોઈએ. ૧૦૭ થી ૧૧૦.
સમભાવનું ફળ. विषयेभ्यो विरक्तानां साम्यवासितचेतसाम् । उपशाम्येत्कषायानि-बोधिदीपः समुन्मिषेत् ।। १११ ॥
વિષયેથી વિરક્ત પામેલા અને સમભાવથી વાસિત ચિત્તવાળા મનુષ્યને કષાયઅગ્નિ ઉપશમી જાય છે અને સમ્યકત્વ દીપક પ્રદીપ્ત થાય છે. ૧૧૧.
