________________
સંવર ભાવનાનું સ્વરૂ૫.
૨૭ વૃદ્ધિ, ધમી પુરૂષનાં દર્શનથી સંઘામ, તેની સ્વાગતક્રિયા, આ શુભ નામ કર્મબંધનનાં કારણે છે.
અરિહંત, સિદ્ધ, ગુરૂ, સ્થવિર, બહુશ્રુત, ગ૭, શ્રુતજ્ઞાન અને તપસ્વીઓની ભક્તિ કરવી, આવશ્યક અને શીયળને વિષે અપ્રમાદ, વિનીતપણું જ્ઞાનાભ્યાસ, તપસ્યા, ત્યાગ, વારંવાર ધ્યાન, શાસનની પ્રભાવના, સંવમાં શાંતિ કરવી, સાધુઓની વૈયાવચ્ચ, અપૂર્વ જ્ઞાન ગ્રહણ, વિશુદ્ધ સમ્યકત્વ, આ વીશ સ્થાનકેનું મન, વચન, કાયાથી સેવન કરવામાં આવવાથી તીર્થકર નામ કર્મ બંધાય છે.
પરની નિંદા, અવજ્ઞા, ઉપહાસ, સદ્દગુણલેપન, અસહૃદષકથન, આત્મ પ્રશંસા, સદ્દઅસદ્દગુણકથન, સ ષ આચ્છાદન, જાતિઆદિને ગર્વ, આ સર્વ નીચ ગોત્ર કર્મનાં કારણે છે.
નીચ ગોત્ર કર્મબંધનનાં કારણોથી વિપરિત વર્તન, ગર્વ રહિત મન, વચન, કાયાએ વિનય કરે તે સર્વ ઉચ ગોત્ર કર્મબંધનનાં કારણે છે.
કેઈ દાન આપતે હેય તેના સંબંધમાં, કેઈ દાન લેતે હોય તેના સંબંધમાં, વિર્ય (શક્તિ) ફેરવવાના સંબંધમાં, લેગ અને ઉપભેગના સંબંધમાં કારણસર કે વગર કારણે વિદ્ધ કરવું, અંતરાય કરે તે અંતરાય કમબંધનનાં કારણે છે.
આ પ્રમાણે કારણે (નિમિત્તે) સમજ એ કર્મબંધનથી મુક્ત થવા માટે તથા વૈરાગ્ય પામવા માટે આ આશ્રવ ભાવનાને વારંવાર યાદ કરવી.
સંવર ભાવનાનું સ્વરૂપ. सर्वेषामाश्रवाणां तु निरोधः संवरः स्मृतः । ‘स पुनर्भियते द्वेधा द्रव्यभावविभेदतः ॥ ७९ ॥
यः कर्मपुद्गलादानच्छेदः स द्रव्यसंवरः । भवहेतुक्रियात्यागः स पुनर्भावसंवरः ॥ ८० ॥
મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, પ્રમાદ, કષાય અને ગાદિથી આવતા સવું આવેને નિવેધ કરે તેને સવર કહ્યો છે. તે સંવર દ્રવ્ય અને ભાવ એવા વિભાગેથી બે પ્રકાર છે. જે કર્મ પુદગલોનું