________________
( ૪ )
યાગશાસ
સરસ્વતી દેવીને પ્રત્યક્ષ ખેલાવી તેની પાસે વર લીધેા. પછી પોતાના ગુરૂએ આપેલ સિદ્ધચક્ર મંત્ર સાધતા હતા. આ સાધવામાં શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિએ તથા મલયગિરિસૂરિ નામના એ આચાર્યના માર્ગમાં સમાગમ થયેા. ત્રણે કુમાર નામના સુગ્રામમાં આવ્યા, ત્યાં એક ધેાખી પાણીને આરે લુગડાં ધાતા હતા; ને લુગડાં ઉપર અનેક ભમરા ગુંજારવ કરી રહ્યા હતા. શ્રી હેમસૂરિએ એક સાડીમાં ભમરા જોઇને તે પદ્મિની નારીના ચીર હાવાં જોઈએ, તેથી ધેાખીને તે કાનાં લુગડાં છે એમ પૂછતાં તેણે કહ્યું કે ‘આ ગામના રાજાની રત્નતિ નામની પદ્મિની સ્ત્રી છે તેનાં છે.' ત્રણે આચાર્યો રાજાને ત્યાં જઇ ધર્મલાભ આપ્યા. રાજાએ નિરવદ્ય સ્થાનો ઉતાર્યાં. હમેશાં દેશના સમતાપેાષક દેવાવા લાગી. આમ થતાં ચામાસુ` પૂરૂ કરી પછી વિહાર કરવાનુ` જણાવ્યું તે ગામના રાજાએ ઘણું રહેવાનું કહ્યું, ત્યારે તેઓ તે વિનતી સ્વીકારી ન શકયા કારણકે એક સ્થલે સુવિહિત મુનિ ન રહે અને રહેવાથી સયમ ન સચવાય એમ શાસ્ત્રની આજ્ઞા છે. પછી કાઈ કામ હાય તા કહાં' એમ રાજાએ કહેતાં શ્રી દેવેદ્રસૂરિ મેલ્યા કે એક છે તેા ખરૂં, પણ જીભ ઉપડતી નથી. પશુ તેથી વિદ્યા સિદ્ધ થાય તેમ છે. પછી આગ્રહ કરતાં કહ્યું તારી સ્ત્રી પદ્મિની છે, તે જો નગ્નપણે અમારી સન્મુખ ઉભી રહે. તે અમે વિદ્યા સાધી શકીએ. તે વખતે તું પણ તરવાર લઇ ને ઉભા રહે, અને જો અમે તન, મન, અને વચનથી કંઇ પણ ચૂકીએ, એક રામમાં પણ તે સંબંધી કામ થાય તે અમાને હણી નાખજે., ગુથી રાજી થયેલ રાન્તએ હા કહી. પછી આચાર્યો ગિરનાર આવ્યા, અને ત્યાં જિનપ્રતિમા આગળ રહી નગ્ન પદ્મિનિ પાસે આચાર્યાં. મંત્ર સાધવા લાગ્યા, અને નૃપ તલવાર લઈ ઉભો રહ્યો,
મેરૂ ચૂલિકા નવ ચળે, ન ચળે શેષ ણી; વિધિ લિખત જિમ નવ ચળે, ન ચળે ચિત્ત મુનોદ્ર
મુનિએનું ચિત્ત ચલ્યુ' નહી, મંત્ર સધાયા, અને વિમળેશ્વર યક્ષ આવી ઉભા રહ્યો અને વર માંગવા કહ્યુ. શ્રી ધ્રુવેદ્રસૂરિએ કાંતિથી જિનપ્રાસાદ શ્રીસેરીસમેમાં લાવવે, અને વિદ્યાવાદ પેાતાને આપવા એ વર માગ્યો. શ્રી મલયગિરિ સૂરિએ સિદ્ધાંતાની વૃત્તિ કર' એવી શક્તિ માગી, જ્યારે શ્રી હેમાચાર્યે હું વચનબળથી રાજાને ખૂઝવું અને તેથી શાસનને દીપાવુ એવી વિદ્યા આપવા કહ્યું. તે વિમળેશ યક્ષે માંગેલી વિદ્યા ત્રણેને દીધી. પછી શ્રી હેમમુનિ વિદ્યા ગ્રહીને ગુરૂ પાસે આવ્યા, અને વંદન કર્યું, ગુરૂ હર્ષ પામી ધ્યાનમાં બેસી આંખીલથી છ માસ સુધી દેવતાનું આરાધન