Yogshastra

SR No.: 006022
Original Sutra Author: Hemchandracharya
Author: Kesharsuri
Publisher: Balchand Sakarchand Shah
Publication Year: 1959
Total Pages: 416
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 25

યોગશાસ્ત્ર
(૩) હવે અહીં ચાચા શેઠ ઘેર આવતાં બાળકને જો નહિ, એટલે સ્ત્રીને પૂછતાં થયેલી હકીકત સાંભળી, ત્યારે બહુ સખેદ થયો, અને અન્નપાણીને ત્યાગ કેપથી કરી શ્રી ગુરૂ પાસે કર્ણપુરી (કર્ણાવતિ) આગે; એટલે શ્રી ગુરૂમહારાજે એવો સજજડ પ્રતિબોધ આપ્યો કે તેણે પીગળી જઈ પિતાનો પુત્ર દીક્ષા લીએ તેની અનુમતિ આપી. ઉદયનમંત્રિએ શેઠને પિતાને ધેર તેડી જઈ ઉત્તમ ભોજન કરાવીને કહ્યું કે “હે શેઠ! આપે આપના પુત્રને ગુરૂને આપ્યો તેથી મહાન પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યું છે. લ્યો આ ત્રણ લાખ મહેર. તેથી તમે ધર્મ કાર્ય કરજે. ચાચાશેઠે કહ્યું કે અમે ધનને માટે પુત્રદાન કર્યું નથી, તેથી મારે તે મહેર જોઈતી નથી. મેં ધર્મને માટે કરેલ છે.” આમ કહી તે પોતાને ઘેર પાછા આવ્યો.
ચંગદેવ જ્યારે નવ વર્ષનો થયો ત્યારે-સંવત ૧૧૫૪ માં ગુરૂએ દક્ષા આપી, એમદેવ મુનિ એ નામ આપ્યું.
સૂરિપદ. એક સમયે ગુરૂસાથે વિહાર કરતાં કરતાં તે સેમદેવ મુનિ નાગપુર (નાગપુરમાં) આવ્યા, તે વખતે ધનદ નામને વણિક વસતો હતો. તે પૂર્વભવના કર્મથી ઘણા ગરીબ હતો. તેણે ઘરની જમીન ખોદી ત્યારે કેલસાને ઢગલે નીકળી આવ્યો. આ કાયલાને તેણે ઘરને આંગણે ભેગા કર્યા હતા.ધનદને ત્યાં સોમદેવ મુનિ ગુરૂ સાથે ગોચરી માટે પધાર્યા, અને ધર્મલાભ આપી. ત્યારે ધનદે કહ્યું કે “ઘરમાં જુવારની ઘેસ રાધી છે, તે દેતાં શરમ થાય છે, છતાં તે સુજતે (પ્રાસુક) આહાર છે તે લેવાની કૃપા કરે, ત્યારે સેમદેવમુનિએ ગુરૂમહારાજને ગુપ્ત રીતે કહ્યું કે “આ વણિકના આંગણામાં તે સોના મહોરને ઢગલે પડે છે, છતાં તે પિતાને નિર્ધન કેમ કહે છે ?” ત્યારે ગુરૂશ્રીએ જાણ્યું કે આ મુનિના સ્પર્શથી ખરેખર આ કોલસાનો ઢગલે સોના મહેરેને થશે એમ વિચારી તેમણે તે –લા ઉપર સેમદેવ મુનિને બેસવાનું કહ્યું અને તેમ કર્યાથી તુરત તે કેલસાનો ઢગલો હેમ થઈ ગયો. ધનદે આમ થયે તરત ગુરૂશ્રીને કહ્યું કે શ્રી સોમદેવમુનિને સૂરિપદ આપે, હું તે મહત્સવ કરીશ.” એટલે ગુરૂમહારાજે શિષ્યને યોગ્ય જાણી આચાર્ય પદવી આપી તેમનું નામ હેમચંદ્રાચાર્ય રાખ્યું સંવત ૧૧૬૨.
મંત્રસાધને પ્રચંડ બ્રહ્મચર્ય. શ્રી હેમાચાર્ય કાશ્મીર ભણી ચાલ્યા, અને ત્યાં પિતાના બળથી