________________
૨૦૧
ચત પ્રકાશ.
સ્વજનાને જોઈ ને મૂઢ બુદ્ધિવાળા લોકો શોચ કરે છે, પણ પોતાને તે કાઁ થાડા વખતમાં લઈ જશે તેને માટે તે ખીલકુલ શૈાચ કરતા નથી, એ અક્સાસનું કારણ છે. દુઃખરૂપ દાવાનળની ખળતી જ્વાળાઓથી ભયંકર આ સ'સારરૂપ વનમાં મૃગનાં બાળકાની માક પ્રાણિઓને (ધર્મ સિવાય) કાઇનું શરણુ નથી. ૬૧ થી ૬૪
વિવેચન—આયુર્વેદાદિના અષ્ટાંગને જાણનાર રાજવૈદ્યો અને મૃત્યુંજય મંત્ર વડે મંત્રવાદીઓ પણ આ દેહનુ' મરણથી રક્ષણ કરી શકતા નથી. ખડ્ગના પીંજરામાં રહેનારા અને ચતુરંગી સેનાથી વિટાએલા રાજાને પણ રાંકની માફક મરણુ ખેંચી જાય છે, તેા અન્યની શી વાત કરવી ? સગર ચક્રવત્તિના સાહહજાર પુત્રોને તૃણની માફ્ક જ્વલનપ્રભ દેવે ખાળીને ભસ્મ કરી દીધાં,પચીશ હજાર દેવાથી સેવન કરાતા ચક્રવત્તિ પોતાનું રક્ષણ કરવા સમથ ન થયા. દકાચાના પાંચસેા શિષ્યાને પાપી પાલકે ઘાણીમાં ઘાલી માર્યા, પણ મરણુથી બચાવવા કોઈ સમથ ન થયા. જેમ મરણના પ્રતિકારને જનાવરા નથી જાણતા તેમ મનુષ્યા પણ ન જાણે તે તે મનુષ્યપણ ધિક્કારને પાત્ર છે. અહા ! શું પરાક્રમી પુરૂષોની પણ પરા ષીન દશા ! એક ખડ્ગ માત્ર ઉપકરણથા જેણે આખી દુનિયાને જીતી હતી, તેવા વીર પુરૂષો પણ મરણ પાસે આવ્યે દ્વીન થઈ મેઢામાં આંગળીએ ઘાલે છે. સ્નેહથી ખેંચીને જેને ઇંદ્ર મહારાજ પણ અર્ધાસને બેસાડતા તેવા શ્રેણિકાદિ મહારાજાએ પણ વર્ણવી ન શકાય તેવી ઘેાર દશા પામ્યા! ખડગ ધારાની માફક તીક્ષ્ણ વ્રત પાળનાર મુનિએ પણ તેના પ્રતિકાર નથી કરી શકતા. માટેજ આ વિશ્વ અશરણ્ય, અરાજક અને નિર્નાયક છે. એમ એક નાનામાં નાના કીડાથી લઇને દેવા પર્યંતના સર્વ જીવાથી ભરપુર આ આખું જગત્ શરણુ રહિત, કર્મોને યા જન્મ મરણને પરાધીન છે, એક ધર્મનું શરણુ તેજ શુભ ગતિ આપી, કર્મની જાળથી છેાડાવી,જન્મ મરણુથી મુકત કરી ખરૂં સુખ કે શરણ આપનાર છે, માટે હું ભળ્યે ! કર્માધીન જીવોના આશ્રય મૂકી એક ધર્મના આશ્રય તમે સ્વીકારે, જેથી અક્ષય સુખ મળે.