________________
ઉપસંહાર
૧૮૯ ગેહાદિથી મમત્વ છૂટી ગયું અને એક વાર પરમાત્માના મનહર જીવનમાં પિતાનું ચિત્ત પરાવ્યું. પરિણામની વિશુદ્ધિ વૃદ્ધિ પામી અને કમે છેડા જ વખતમાં અવધિજ્ઞાન પેદા થયું. આ વીસ વર્ષ પર્યત ઉત્તમ શ્રાવક ધર્મ પાળી સુસમાધિએ મરણ પામી સૌધર્મ દેવલોકના અરૂણાભવિમાનમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. ત્યાંથી ચવી માનવદેહ પામી મેલે જશે. આમ આનંદ શ્રાવકની ઉત્તમ સમાધિવાળી સંખના સાંભળી તેનું અનુકરણ કરવાને શ્રાવકેએ યથાયોગ્ય પ્રયત્ન કરે.
શ્રાવકની ઉત્તરભવની સ્થિતિ. प्राप्तः स कल्पेचिंद्रस्व-मन्यद्वा स्थानमुत्तमम् । मोदतेऽनुत्तरमाज्य-पुण्यसंभारभाक् ततः ।। १५३॥ च्युत्वोत्पद्य मनुष्येषु भुक्त्वा भोगान् मुदुर्लभान् । विरक्तो मुक्तिमाप्नोति शुद्धात्मांतर्भवाष्टकं ॥ १५४ ॥ ...
આ પ્રમાણે ઉત્તમ શ્રાવકધર્મ પાળી તેઓ સૌધર્માદિ કલ્પ (દેવલે કો) ને વિષે ઇદ્રપણું અથવા કેઈ બીજું સ્થાન (સામાનિક દેવાદિ) પામી અનન્યસદ્દશ અને મહાન પુણ્યસમુહને ભેગવતા આનંદમાં રહે છે. ત્યાંથી આયુષ્ય પૂર્ણ થયે ચવી મનુષ્યભવમાં ઉત્પન થઈ દુર્લભ ભોગોને ભેગવી, સંસારથી વિરક્ત થઈ, તે શુદ્ધાત્માઓ આઠ ભવની અંદર મોક્ષ પામે છે. ૧૫૩, ૧૫૪.
ઉપસંહાર इति संक्षेपतः सम्यक् रत्नत्रयमुदीरितं । सर्वोपि यदनासाद्य नासादयति निर्दृति ॥ १५५ ।।
જે રત્નત્રયને (દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્રને) પામ્યા સિવાય કોઈ પણ મોક્ષ પામી શકતું નથી, તે સમ્યક્ રત્નત્રયનું આ પ્રમાણે સંક્ષેપથી વર્ણન કર્યું. ૧૫૫. इतिश्री आचार्य हेमचंद्रविरचिते योगशास्त्रे मुनि श्रीकेशर
વિનrળતરાઢાવવો તૃતીયઃ કાર
