________________
૧૭૮
તલીય પ્રકાશ ન રાખવી. આ પાંચ સામાયિક વ્રતમાં અતિચાર કહ્યા છે. (અહી અનઉપગે સાવધ કાર્યમાં પ્રવૃત્તિ થઈ હોય તે માટે અતિચાર કહ્યો છે પણ જાણીને સાવધ પ્રવૃત્તિ કરે તે વ્રત ભંગ થાય) ૧૧૫
દેશાવકાશિક વ્રતના અતિચાર. प्रेष्यप्रयोगानयने पुद्गलक्षेपणं तथा। शब्दरूपानुपातौ च व्रते देशावकाशिके ॥ ११६ ॥
નિયમિત કરેલી જગ્યા બહાર કાર્ય પ્રસંગે બીજાને મોકલે ૧. નિયમિત ક્ષેત્ર બહારથી કાંઈ વસ્તુ મંગાવવી, ૨. નિયમિત જગ્યાની ' બહાર રહેલા માણસને જણાવવા માટે કાંકરે પ્રમુખ ફેંકવું, ૩. શબ્દ કરી બેલા, ૪. અને રૂપ દેખાડવું એટલે પિતે સન્મુખ ઉભા રહેવું, તેને જોઈને દૂર રહેલો માણસ તેને માટે ત્યાં આવે, પ. આ પાંચ દેશાવકાશિક વ્રતના અતિચારે છે. ૧૧૬.
વિવેચન-પિતે શરીરથી નિયમિત જગ્યા બહાર ગયે નથી તેથી વ્રતભંગ ન થયું, છતાં નિયમિત જગ્યા બહાર માણસ મેકકહ્યું. મંગાવ્યું, કાંકરે ફેંક, શબ્દ કર્યો અને રૂપ દેખાડયું તેથી અતિચાર લાગ્યા.
પૌષધ વ્રતના અતિચાર. उत्सर्गादानसंस्तारा-ननवेक्ष्याप्रमृज्य च । अनादरः स्मृत्यनुप-स्थापनं चेति पौषधे ॥ ११७ ॥
નજરથી જોયા અને વસ્ત્ર પ્રમુખના છેડાથી પ્રમાર્યા વિના મળ મૂત્રાદિને ત્યાગ કરે; ૧, પાટપાટલા પ્રમુખ જોયા તથા પ્રમાર્જન કર્યા વિના લેવા, ૨. જેયા પ્રમાર્જન કર્યા સિવાય સંથારે કરે-૩, પિૌષધમાં અનાદર, ૪. અને પૌષધ કર્યો કે નહિ, તેની સમૃતિ ન રહેવી, ૫, આ પાંચ પૌષધ વ્રતના અતિચારે છે. ૧૧૭.
અતિથિ સંવિભાગ ત્રતના અતિચાર. सचिते क्षेपणं तेन पिधानं काललंघनं । मत्सरोऽन्यापदेशश्च तुर्ये शिक्षात्रते स्मृताः ॥ ११८ ॥