________________
તૃતીય પ્રકાશ.
આ વ્રતથી લાભની પણ નિવૃત્તિ થાય છે. जगदाक्रममाणस्य प्रसरल्लोभवारिधेः ॥ स्खलनं विदधे तेन येन दिग्विरतिः कृताः ॥ ३ ॥
જે માણસાએ દિશાઓમાં ગમન કરવાના નિયમ લીધા છેતેણે જગને આક્રમણ કરવાને (ઢાવવાને) પ્રસરતા (ફેલાતા) લેાભરૂપી સમુદ્રને આગળ વધતા અટકાવ્યા છે. ૩.
૧૪૨
(કેમકે લેાલથી પ્રેરાઈ વશેષ લાભને માટે વિરતિ કરેલા પ્રદેશેમાં તે જતા અટકશે તેથી લાભ સમુદ્રને પણ તેણે અટકાવ કર્યો એમ કહી શકાય.)
-+--
ભાગાભાગ નામનું બીજી ગુણવ્રત, भोगोपभोगयोः संख्या शक्त्या यत्र विधीयते ॥ भोगोपभोगमानं तद द्वैतीयीकं गुणवतम् ॥ ४ ॥
શરીરની શકિત પ્રમાણે જે વ્રતમાં ભાગેાપભાગની સંખ્યાના નિયમ કરાય છે, તે ભાગાપભાગ નામનું ખીજી ગુણવ્રત કહેવાય છે.
ભાગાભાગ એટલે શુ તે બતાવે છે. सकृदेव भुज्यते यः स भोगोऽन्नस्त्रगादिकः ॥ पुनः पुनः पुनर्भोग्य उपभोगोङ्गनादिकः ॥ ५ ॥
જે એકજવાર ભાગવવામાં આવે તે અનાજ, પુષ્પમાલા, તાંબુલ, વિલેપન, વિગેરે ભાગ કહેવાય છે, અને જે વારંવાર ફરી ફરી ભોગવવામાં આવે તે સી, વસ, અલંકાર, ઘર, શય્યા, આસન, વાહન, વિગેરે ઉપભોગ કહેવાય. ૫.
(આ ભોગવવામાં અર્થાત્ ખાવાપીવામાં આવતી દુનિયાની કેટલીક વસ્તુ સવથા વવા લાયક છે અને કેટલીક અમુક વખત માટે નિયમ કરવા જેવી છે. તેમાં પ્રથમ સર્વથા વવા લાયક વસ્તુ બતાવે છે. .
मद्यं मांसं नवनीतं मधुदुंबरपञ्चकम् ॥ अनन्तकायमज्ञात- फलं रात्रौ च भोजनम् ॥ ६ ॥ आमगोरससंपृक्तं द्विदलं पुष्पितौदनम् ॥ दध्यहर्द्वितयातीतं क्वथितान्नं विवर्जयेत् ॥ ७ ॥