Page Text
________________
ગૃહસ્થોએ શું કરવું જોઇએ. ૧૩૭ ખાડે છે કે પૈસે હેયતે દાન આપીએ, મંદિર આદિ બંધાવીએ, વિગેરે વિગેરે ધર્મનાં કાર્યો કરીએ, માટે ગમે તે આરંભાદિ કરીને પણ ધર્મ કરવા માટે પૈસે પેદા કરે, અને દાન આપવાથી, મંદિર આદિ બંધાવાથી કરેલું પાપ નિવૃત્ત થશે. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે પૈસાથી દાન આપવાનું તથા મંદિર આદિ બંધાવવાનું જે શાસ્ત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે તે મેળવેલ યા હૈયાત પિસાના સદ્વ્યય કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે, પણ ધર્મને માટે આરંભ કરી પસે પેદા કરે છે તેઓ ઉજવળ વસ્ત્રને કાદવમાં બાળી પછી દેવાના જેવું કરે છે અથવા માથું ફેડીને શીરે ખાવા જેવું કરે છે. તે કરતાં બહેતર છે કે પ્રથમથી જ ધર્મ નિમિત્તે આરંભ ન કરે, કે જેથી તે પાપ ધોવાના પ્રયાસમાં ઉતરવું ન પડે. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે
कंचणमणिसोवाणं थंभसहस्सोसियं भुवणतलं। ___ जो कारिज्जइ जिणहरं तओवि तवसंयमो अहिओ ।।
સુવર્ણના પગથિયાવાળું અને મણિના વંજાર સ્તંભેથી ઉંચા ભુવનના તળીયાવાળું જે જીનમંદિર કરાવે તેનાથી પણ તપ અને સંયમ અધિક છે. કહેવાનો આશય એ છે કે પૈસાથી જે ધર્મ થાય તેના કરતાં પિતાના આત્માથી ઈચ્છાના નિરોધરૂપ તપ તથા સંયમ કરવે કરી અધિક લાભ મેળવાય છે, કેમકે પિસારૂપ મુદ્દગલથી કરાયેલો ધર્મ તે પુદ્ગલિક સુખ આપે છે, અને આત્માથી કરાયેલ ધર્મ તે આત્મિક સુખ આપે છે)
संगाद्भवन्त्यसन्तोपि रागद्वेषादयो द्विषः। मुनेरपि चलेच्चेतो यत्नेनान्दोलितात्मनः॥१०९॥
પરિગ્રહથી–ધનથી અછતા પણ રાગદ્વેષાદિ શત્રુઓ પ્રકટ થાય છે, કેમકે તે પરિગ્રહથી આંદલિત આત્માવાળા-પ્રેરાયેલા મુનીઓનાં પણ ચિત્ત ચપળ થઈ જાય છે તે ગૃહસ્થની તે વાત જ શી કરવી?
ગૃહસ્થોએ શું શું કરવું જોઈએ. संसारमूलमारभ्भा-स्तेषांहेतुः परिग्रहः ।
तस्मादुपासकःकुर्या-दल्पमल्पंपरिग्रहम् ॥ ११० ॥ સંસારના મૂળ કારણ આરંભે છે, અને આરંભનું મૂળ કારણ પરિગ્રહ છે. માટે શ્રાવકેએ-ગૃહસ્થ જેમ બને તેમ પરિગ્રહ એ કરે–એ છ રાખવે.
| SR No. | 006022 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Kesharsuri |
| Publisher | Balchand Sakarchand Shah |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |