________________
૫
ગ્રહસ્થનું પાંચમું વ્રત કહે છે. ૧૩૫
બહાચર્ય પાળવાનું ફળ. पाणभूतंचरित्रस्य परब्रह्मैककारणम् । समाचरन् ब्रह्मचर्य पूजितैरपि पूज्यते ॥ १०४॥ चिरायुषःसुसंस्थाना दृढसंहनना नराः। तेजस्विनोमहावीर्या भवेयुब्रह्मचर्यतः ॥ १०५ ॥
ચારિત્રના પ્રાણ સરખા અને મોક્ષના એક અસાધારણ કારણ સરખા બ્રહ્મચર્યને આદરવાથી દેવડે કરીને પણ તે પૂજાય છે. બ્રહ્મચર્યના પાલન કરવાથી લાંબા આયુષ્યવાળા, સારા સંસ્થાન (આકૃતિ) વાળા. દઢ સંઘયણવાળા, તેજસ્વિ અને મહાન પરાક્રમવાળા પુરૂષે થઈ શકે છે. ૧૦૪–૧૦૫.
આ પ્રમાણે ગૃહસ્થનું સ્વદારાસતેષ યા પી ત્યાગ કરવારૂપ ચોથું વ્રત સમાપ્ત થયું.. ઇચ્છાને નિયમમાં રાખવારૂપ પરિગ્રહના નિયમવાળું
ગૃહસ્થનું પાચમું વ્રત કહે છે. असंतोषमविश्वास-मारंभ दुःखकारणम् ।
मत्वा मूर्छाफलं कुर्यात् परिग्रहनियंत्रणं ॥ १०६॥ દુઃખનાં કારણરૂપ અસ તેષ, અવિશ્વાસ અને આરંભ આ સર્વ મૂછનાં ફળે છે એમ જાણીને પરિગ્રહને નિયમ કરે-પરિમાણ કરવું.
વિવેચન न सो परिग्गहो वुत्तो नायपुत्तेण ताइणा । मुच्छा परिग्गहो वुत्तो इइवुत्तं महेसिणा ॥
કેમકે જગના છાનું રક્ષણ કરનાર મહર્ષિ જ્ઞાતપુત્ર લગવાન મહાવીર દેવે, મુછ છે તે પરિગ્રહ છે, પણ મુછ-આસકિત ન હોય તે તે પરિગ્રહ નથી આ પ્રમાણે કહેલું છે.
બાદથી ધનાદિકને ત્યાગ કર્યો પણ અંદરથી ઈચ્છા જાગૃત હેય તે તે ત્યાગી કહી શકાય નહિ, જે બાહા ત્યાગથીજ ત્યાગ કહેવાતું હોય તે ઘણા નિધન, રંક તથા પશુ આદિ જનાવર પાસે કાંઈ પણ હેતું નથી, તેને પણ ત્યાગીમાં ગણવા જોઈએ. પણ